Leita í fréttum mbl.is

Spönsk gjábakkaveisla í bođi seđlabanka Evrópusambandsins

Ţegar lítiđ annađ en tortíming opinberast fólkinu í pakkanum, ţá mun Össur M. Skarphéđinsson birtast međ hlutfallslega volgt skótau sitt og pússa ţađ blankt međ Ögmundarjođi Steingríms-samfylkingar Jóhönnu. Svo verđur íbúum ESB-pakkans ekki gefin nein önnur skýring á hitatapinu en sú ađ hér sé um kostina viđ stöđugleikaađild ţeirra ađ ţvagpakka Evrópusambandsins ađ rćđa. Kostirnir munu vara ađ eilífu.     

Um ţessar mundir standa yfir örvćntingarfullar tilraunir til ađ forđa Spáni frá ţví ađ  banka- og sparisjóđakerfi landsins hengi ţetta evruríki í hálsreipi ţví sem seđlabanki Evrópusambandsins óf handa spćnska konungsríkinu á síđustu tíu árum. Stóran hluta tímabils landsins í evrupakkanum voru raunstýrivextir evruseđla neikvćđir á Spáni ţví ekkert tillit var tekiđ til verđbólgu né athafna í spćnska hagkerfinu. 

Ţetta ţýddi m.a. ađ áriđ 2006 var 25 prósentum af allri steinsteypu sem notuđ var í 27 og 500 milljóna manna löndum Evrópusambandsins hellt niđur á Spáni. Sagt er ađ á hverjum degi hafi flatarmál sem svarar til ţriggja fótboltavalla veriđ ţakiđ međ steinsteypu ţarna í evru-sólinni. Einstaka ţráhyggjumađur velti ţví ţá fyrir sér hver fjármagnarinn vćri, og hvađ ţetta myndi ţýđa fyrir íbúa landsins, síđar. 

Nú eru kostirnir komnir í ljós. Spánn nýtur minna fjármálalegs trausts hjá alţjóđlegum fjárfestum en Ísland. Skuldatryggingaálag er verra en á ríkissjóđ Íslands. Atvinnuleysi er rúmlega 20 prósent hjá öllum og tćplega 43 prósent hjá ungu fólki. Spánn er steindautt og bankakerfi ţess á kafi í ţornađri steinsteypu. Landiđ riđar til falls eftir ađeins 10 ár í evru-pakkanum. Lokađ hefur veriđ á ađgengi spćnska fjármálakerfisins ađ öllum peningamörkuđum heimsins.       

Liebherr International AG seldi 600 krana til Spánar áriđ 2006 og ţeir peningar eru nú á stóra kistubotninum í Ţýskalandi og nćsta nágrenni ţess, ţví ţar hefur sögulega fátt vinnandi fólk ekki fengiđ neina launahćkkun í samfleytt 13 ár og engin lágmarkslaun eru ţar viđ lýđi. Eftir ţessum ţýsku makró-efnahagsađstćđum voru stýrivextir seđlabanka Evrópusambandsins alltaf stilltir. En áriđ 2009 seldi Liebherr International AG engan krana til Spánar ţví Spánn var ţá umkomiđ í steypu. Ţetta, ásamt svipuđu viđskiptaferli í hinum 25 löndum ESB, fékk ţýsku evruvélina til ađ brasa saman og hagkerfiđ ţýska fékk versta hagvaxtarhjartastopp allra meiriháttar hagkerfa heimsins. Ţađ skrapp saman um 4,5 prósent áriđ 2009. Hvert fjórđungs prósentustigs ris ţess upp úr kafinu er nú túlkađ sem undraverk. 

Húsnćđisverđ á Spáni ţaut upp á evruáratug landsins. Svo mikiđ ađ verđiđ mun hrynja um helming á nćstu 10 árum, og kannski meira ef ríkissjóđur landsins verđur gjaldţrota í miđjum evrupakkanum. Hćttan á ríkisgjaldţroti Spánar er veruleg ţví fjárfestar vilja ekki lána Spáni peninga nema gegn gríđarlegri áhćttuţóknun. Ţeir vita ađ tekjur spćnska ríkisins eru ađ ţorna hratt upp ţví svo margir eru ađ verđa atvinnulausir og skattatekjur frá atvinnu og rekstri koma ekki í ríkiskassann lengur. Óhćtt er ađ segja ađ Spánn eigi kost á ţví ađ deyja hćgfara dauđa í ţýskri Blaupunkt öndunarvél friđarbandalags Evrópu. Ţar mun ţađ kafna kćst í ţvagpakka ESB. 

En peningar Spánverja, hvar eru ţeir?  Jú, ţeir eru í ESB-friđi hjá Hansakaupum GmbH.
 
Fyrri frćsla

« Síđasta fćrsla | Nćsta fćrsla »

Athugasemdir

1 Smámynd: Júlíus Björnsson

Ég var mikiđ á ţessum slóđum ţegar túrismin var í uppsiglingu, og liđiđ úr Norđri eyddi drjúgt.  Síđan vegna EES voru ţetta ć meira og meira erlendir fjárfestar og erlent vinnuafl sem sá um ţetta, verđlag hćkkađi dag frá degi enda sama lágvara út um alla EU.  Allmennir Spánverjar stökkbreyttust  og urđu hinir mestu námsmenn og allir ţurftu nýtt lábyggingarverđshúsnćđi á hagstćđum lánum. Eitt virđist hafa gleymst ađ erlend fjárfesting skilar skammtíma hagvexti en langtíma raun hagvöxtur rennur í vasa ţess sem fjárfesti í vextinum.   

Júlíus Björnsson, 2.2.2011 kl. 12:03

Bćta viđ athugasemd

Ekki er lengur hćgt ađ skrifa athugasemdir viđ fćrsluna, ţar sem tímamörk á athugasemdir eru liđin.

Höfundur

Gunnar Rögnvaldsson
Gunnar Rögnvaldsson

Búseta: Ísland.
Reynsla: 25 ára búseta í ESB og fyrirtækja-rekstur í DK/ESB frá 1985 til 2010. Samband:
tilveraniesb hjá mac.com

Ég er hvorki skráður á Facebook, Twitter, Linkedin né á neinum öðrum "félags-vefjum". Aðsetur skrifa minna er einungis að finna hér á þessari síðu og á tilveraniesb.net og í blöðum og tímaritum

Bloggvinir

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikiđ á Javascript til ađ hefja innskráningu.

Hafđu samband