Samdráttur í útflutningi Þýskalands að ná falli íslensku krónunnar

Útflutningur og iðnaðarframleiðsla Þýskalands 

Það komu nýjar tölur yfir útflutning og iðnaðarframleiðslu Þýskalands núna áðan. Hrunið heldur bara áfram og hefur útflutningur Þýskalands nú dregist saman um 28,7% frá því í apríl 2008. Fallið í mars mánuði til apríl mánaðar 2009 er 4,8%. Enginn botn virðist vera að myndast undir hruni útflutnings frá Þýskalandi ennþá, fallið heldur bara áfram. Fyrir Þýskaland þýðir þetta að samdráttur í þjóðarframleiðslu Þýskalands heldur bara áfram því meira en 50% af þjóðartekjum Þýskalands koma frá útflutningi. Þetta hrun útflutnings er þá að verða svipað og gengisfall íslensku krónunnar frá því í apríl 2008. Íslenska krónan hefur fallið um 32% gagnvart Þýskalandi á þessum tíma. Svo kemur hér rúsínan í krónuendanum: útflutningur Íslands hefur aukist um 10,9% á sama tíma. Geri önnur hagkerfi og aðrir gjaldmiðlar betur! 

Iðnaðarframleiðsla Þýskalands heldur áfram að hrynja og dróst saman um 1,9% frá því í mars mánuði og um heil 22% frá sama mánuði síðasta ár. Að fall útflutnings og framleiðslu skuli bara halda áfram hefur komið mörgum illilega á óvart. En bara ekki mér. Það er oft sagt að Þýskaland sé sjálf vélin í evrusvæðinu

Íslenska krónan heldur áfram að vinna dag og nótt við að bjarga efnahags Íslands

Hér til sönnunar eru tölurnar frá Hagstofu Íslands sem hægt er að bera saman við hrun hagvaxtar í ýmsum öðrum löndum og sérstaklega miðað við lönd Evrópusambandsins. Hvar værum við stödd án sveigjanleika íslensku krónunnar núna? 

Fyrri færsla

• Til ríkisstjórnarinnar á Íslandi: þetta þurfið þið að hafa í huga þegar þið bindið þjóðina í efnahagsleg handjárn 

Athugasemdir

[Haraldur Baldursson, 9.6.2009 kl. 15:58]

Þetta er gríðarlega alvarlegt mál. Þýskaland er svo gríðarlega mikilvægt land í Evrópu. Það er engin smá jarðskjálfti þegar svona risi hóstar, hvað þá þegar hann fellur á kné eins og núna. Ég sé ekki hvernig þeir eiga að snúa þessu við. Fjármagnið er ekki til staðar, því Þýski-Samruninn hefur verið svo dýr, að það er engin afgangur. Þjóðstjórnin (því það er hún með stærstu flokkan í stjórn CDU+SPD) ætti að gefa svigrúm til erfiðra ákvarðana, en núna....

ESB líður fyrir þessa þróun og það þarf þokkalegt tonnatak til að halda Evrunni á lífi

[Gunnar Rögnvaldsson, 9.6.2009 kl. 17:40]

Sæll Haraldur og takk fyrir innlitið

Þetta er ótrúlegt, en þýska Quelle Karstadt smásölu- og póstversluanrgrúppan fór í greiðslustöðvun í dag. Þetta er 43.000 manna fyrirtæki. Ekkjan sem átti Quelle eftir mann sinn varð ríkasta kona Evrópu á Quelle.

Já eins og horfir er Þýskaland að éta upp hagnaðinn á viðskiptajöfnuði sínum.

[Haraldur Baldursson, 9.6.2009 kl. 18:17]

Þetta er óþægileg tilfinning að horfa upp á svona hrun. Í tilfelli Íslands var um að ræða miklu hraðari þróun, en við erum samt "fyrirmyndin" að því sem er að skella á Evrópu núna. Í afneitun vildi ég ekki trúa því að það sem er að gerast í Þýskalandi, gæti gerst þar.
Ég óttast að tollamúrar rísi núna hratt, utan sem innan bandalaga.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 9.6.2009 kl. 20:51]

Auðvitað dregst útflutningur saman.  Nema hvað.   Glóbal efnahagslegur samdráttur remember ? Halló !

Innflutningur dregst saman líka.  En Evran haggast ekki.  Hún haggast bara ekki.  Eins og að stökkva vatni á gæs slíkir smámunir eins og einhver samdráttur í Germaní.

"Hvar værum við stödd án sveigjanleika íslensku krónunnar núna?"

Vá !  Við værum kannski ekki í deep sjitt ?

[Pétur Guðmundur Ingimarsson (IP-tala skráð) 9.6.2009 kl. 21:48]

Ómar: Það kom nokkuð vel fram þarna að útflutningur Íslands hefur aukist um heil 10,9% þrátt fyrir hinn svokallaða „Glóbal efnahagslegur samdráttur remember ? Halló !“

[Salvör Kristjana Gissurardóttir, 10.6.2009 kl. 00:54]

íslenska krónan þ.e. gengismunaviðskipti áttu mikinn þátt í þeim vanda sem við erum í núna. En eftir að Hrunið er orðið þá er krónan skjól,alla vega fyrir hagsýsluna og náttúrulega líka gerði sem við erum læst inn í.

Það hefði ekki gengið að lækka laun allra um marga  tugi prósenta eins og raunverulega var gert með krónunni.

[Magnús Orri Einarsson (IP-tala skráð) 10.6.2009 kl. 07:02]

Salvör,

IKR hjálpar okkur á stundum sem þessari, það er alveg rétt. Krónan gerir það mögulegt að stilla hagkerfið af (þó ekki sársaukalaust) miðað við innri stöðu þess á hverjum tíma. Ytri staða kemur þarna lítið við sögu en þó alltaf eitthvað (það eru nefnilega allt breytur í hagfræði).

Eftir því sem tekst að stoppa í götin í hagkerfinu eftir bankahrunið ætti IKR að styrkjast og þar með launin að lagast miðað við erlenda gjaldmiðla. Hættan sem menn standa frammi fyrir er þó önnur og erfiðari.

Að öðru,

Stóra hættan fyrir Evrópu er nefnilega sú að Evran sé búinn að rugla innviði markaðarins í Evrópu vegna þess að það er alls ekki sama staða allstaðar en allflestir notast við Evru og það vita allir að í ESB er "bannað" að hallmæla Evrunni og allir verða að dásama hana sem lausnina á vandanum og það  sem kemur í veg fyrir öll vandamál, ef fólk í ESB fæst ekki til að trúa þessu er hætt við að kerfið hrynji til grunna.

Það er nefnilega svo að þegar eitthvað verkefni er of stórt til að meðhöndla þá verður að brjóta það upp í undir-verk og vinna á því svoleiðis. Evran er hins vegar óniðurbrotið verkefni sem engan vegin er hægt að ná utan um. Þegar allt kemur svo upp á yfirborðið er kannski ekki möguleiki til að rétta af skaðann því verkið er runnið út á tíma og langt yfir kostnaðaráætlun.

Án Evru væri staðan kannski önnur og betri í Evrópu þ.e. kerfin gætu stillt sig af miðað við eigin stöðu og annarra en væru ekki bundin saman í einn skó þó ólík séu.

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 07:03]

Ég átta mig ekki alveg á þessu. Þú segir að útflutningur Íslendinga hafi aukist um 10,9% frá því í apríl 2008. Það hlýtur þá að vera mælt í íslenskum krónum - eða hvað? Ef það er raunin þá er í raun um samdrátt að ræða. Ekki hef ég heyrt að við seljum meira af áli og fiski nú heldur en í fyrra.

Svo má geta þess í framhjáhlaupi að skuldir þýskra heimila og fyrirtækja hafa ekki hækkað um tugi prósenta síðastliðið eitt og hálfa ár eða svo. Verðlag er einnig nokkuð stöðugt þannig að það hefur ekki kreft eins illilega að þjóðverjum eins og íslendingum í kreppunni. Lengi lifi krónan eða þannig.

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 07:20]

Helgi Viðar

.

Hagstofa Íslands er ekki fædd í gær frekar en hagstofur allra hinna landanna sem mæla hagvöxt sem aðrar hagtölur. Það er búið að hreinsa verðbólgu út úr krónutölunum (já Ísland er með gjaldmiðil sem heitir króna) og 10.9% er prósentubreytingin á milli tveggja tímapúnkta = á milli ára, alveg eins og mælingin á hruni útflutnings Þýskalands er.

Gengi gjaldmiðla hefur ekkert með þessar tölur að gera frekar en hjá öðrum þjóðum. Hver þjóð notar sinn gjaldmiðil, eins og alltaf.

Það er því ekki hægt að snúa þessu á hvolf eins og menn reyna með svo mörg önnur málefni á Íslandi núna. Verðmæti útflutnings hefur aukist um 10,9% á milli 1.fj 2008 og 1.fj. 2009 á meðann hann hefur hrunið um 28,7% í Þýskalandi.

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 07:49]

Ég minni á að tæplega fimmtungur (1/5) af hagkerfi Eystrasaltsríkjanna er að hverfa núna í járngreipum ERM.

Fyrir Letta sjálfa verður ein af afleiðingunum til dæmis lokun 29 af 52 sjúkrahúsa Lettlands. Ómars Bjarkan efnahagslíkanið virkar því mjög vel.

Þessutan bendir vaxandi margt og mikið til þess að hagkerfi Þýskalands muni hverfa að einum tíunda hluta til á þessu ári (10%). Ekki er þó allt bankakerfi þess lands gjaldþrota sökum fjárglæfra og villimennsku, nema þá ef væri i hinum mörgu Landesbönkum allra fylkja Þýsklands sem sjá um heildsölumarkað peninga í Þýskalandi og sem eru náttúrlega í ríkiseigu (hvað annað) og hafa komið bankakerfi Þýskalands í þá stöðu að vera "insolvent" (lifandi dauðir bankar sem geta ekki lánað út peninga) 

Seðlabanki evrusvæðis (ECB) er að verða ómerkur orða sinna með öllu. Í byrjun ársins sagði ECB að vöxtur myndi koma seinni hluta þessa árs. Því væri ekki ráðlegt að lækka vexti strax. Árangur: vöxtur mun ekki koma þetta árið og ekki næsta og heldur ekki þar næsta árið

Varaforseti ECB, Lucas Papademos, sagði núna í janúar að það væri 0,00% líkir á að það kæmi verðhjöðnun á evrusvæði. Hún er komin!

Það veður fróðlegt að fylgjast með málefnum myntbandalagsins á næstunni. Hagvöxtur mun þar heyra fortíðinni til

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 08:03]

Ég leyfi mér að benda aftur á kynningu Simon Johnson sem m.a Lucas Papademos hlýddi á þarna í janúar mánuði 2009: The Likely Future of the Eurozone.  Vinsamlegast takið eftir hlutfalli skuldbindinga íslenska bankakerfisins miðað við þjóðarframleiðslu á blaðsíðu 7.   

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 08:15]

tips: Fyrir þá sem hafa áhuga á efninu "hagfræði og heimskreppan" þá er hér ókeypis kennslustund með Simon Johnson frá því í desember 2008. Þetta er að mörgu leyti athyglisverður fyrirlestur (smella á videoið þarna efst til hægri á síðunni): Simon Johnson provides an update on the crisis worldwide, including the recent bailout of Citigroup

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 09:54]

Sæll Gunnar,

Því miður er þessi samanburður þinn á breytingu í útflutningsverðmætum milli Þýskalands og Íslands óraunhæfur því ekki er notuð sama mælistika í þessum löndum. Tölurnar frá Þýskalandi sýna raunsanna mynd af breytingunni en það gera þær ekki á Íslandi, a.m.k. ekki ef bera á þær saman við lönd á evrusvæðinu.

Í grófum dráttum þá féll íslenska krónan um 70% gagnvart Evru og verðbólga mældist um 20% á tímabilinu milli þessara ársfjórðunga sem þú berð saman. Þetta þýðir að krónurnar sem sína verðmætaaukninguna eru u.þ.b. 50% verðminni í samanburði við Evru að teknu tilliti til verðbólgu á 1. ársfjórðungi 2009 en hún var á sama ársfjórðungi 2008. Við fáum því fleiri krónur fyrir útflutninginn nú heldur en í fyrra. Því miður fáum við ekki fleiri Evrur eða Dollara nú fyrir útflutninginn en í fyrra enda hefur orði verðfall á fiski og áli erlendis á síðasta ári, en þó ekki mælt í íslenskum krónum. Ef þessar verðmætatölur frá Hagstofunni væru reiknaðar í Evrum þá kæmum við sennilega síst betur út en þjóðverjar hvað samdrátt í útflutningstekjum varðar.

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 10:48]

Ok Helgi.

Samkvæmt þér, þá eru tölur um prósentubreytingar í verðmæti útflutnings á milli tímabila á Íslandi ekki sambærilegar við tölur prósentubreytinga í verðmæti útflutnings á milli tímabila annarra landa. Það eru einmitt þessar tölur frá Hagstofunni sem fara inn til t.d. IMF og í Eurostat gagnabankann og eru notaðar í alþjóðlegum samanburði. Hvað er að, ef ég mætti spyrja?

Hvað hefur gengi með þetta mál að gera? Mynt Þýskalands hoppar og skoppar gagnvart öllum gjaldmiðlum heimsins á hverjum degi eins og aðrir gjaldmiðlar. Tölur þínar um gengisfall krónunnar eru kolvitlust reiknaðar úr (öfugar). Krónan hefur fallið um 32% gagnvart evru á þessum tíma (nb.: -32%). Ef breytingar í verðmætum útflutnings og á verðmætum allra annarra hluta væru reiknaðar svona kolrangt úr þá væri t.d. útflutningur Þýskalands næstum því horfinn núna.

Þú ert að blanda inn í þetta spurningunni um hver kaupmáttur útflutningsrekna er í hinum ýmsu gjaldmiðlum. Það er allt allt önnur spurning, miklu víðtækari og næstum því ekki skilgreinanleg og kemur akkúrat þessum samanburði alls ekki við. Kaupmáttur þjóðartekna er allt allt annað og flóknara mál.

En Þjóðverjar sakna sem sagt 28,7% útflutningsverðmæta sinna eins og er. 28,7% peninganna er horfinn. Þökk sé meðal annars of háu gengi gjaldmiðils Þýskalands. Það komu 28.7% færri evrur í kassann (á föstu verðlagi). Á Íslandi komu 10,9% fleiri krónur í kassann (á föstu verðlagi)

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 10:51]

Annars skil ég ekkert í þér að mæra íslenska krónu sem hefur verið hluti hagstjórnarvandans í mörg ár og okkar helsti hagstjórnarvandi nú um stundir. Íslenska krónan þjónar ekki íslenskri þjóð nema að hún endurspegli stöðu hagkerfisins á hverjum tíma, en það hefur hún ekki gert. Síðustu ár hefur hún verið allt of sterk og þar með ýtt undir skuldasöfnun og neyslu á kostnað útflutningsatvinnuveganna. Nú er hún hins vegar allt of veik og ætlar þar með allt lifandi að drepa. Jafnvel útvegsmönnum finnst nóg komið og þá er nú mikið sagt.

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 11:09]

Helgi

Það er aðeins einn vandi sem er að plaga þjóðarbúskap Íslands núna=> afleiðingar af of miklu lánstrausti erlendis frá (of miklum trúverðugleika á Íslandi) sem gerði bankakerfi Íslands kleift að vaxa eins og gorkúla í höndum gorkúlu-bankastjórna og gorkúlu-fjármálaeftirlits

Það var ekki íslenska krónan sem gerði þetta. Það voru bankamenn Íslands og Fjármálaeftirlit Íslands.

Þetta voru þrír bankar (Kaupþing, Glitnir, Landsbankinn) sem eru að koma þjóðinni á kaldan klaka undir verndarvæng Fjármálaeftirlits Íslands. Krónan hefur ekkert gert af sér. Þessir bankar bjuggu einnig til verðbólgu Íslands sem svo þröngvaði Seðlabankanum að grípa til örþrifaráða (samkvæmt þeirri peningastefnu sem var ákveðin af Alþingi með lögum um Seðlabanka Íslands).

=========

Ergo:

==========

1) Kaupþing - stjórendur og eigendur hans

2) Glitnir - stjórendur og eigendur hans

3) Landsbankinn - stjórendur og eigendur hans

4) Fjármálaeftirlitið - og stjórendur þess

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 11:24]

Þetta með fall gjaldmiðilsins fer sjálfsagt eftir því hvenær gengisstaðan er tekin. Sennilega færð þú út 32% ef miðað er við lok tímabilsins enda feldu bankarnir krónuna hressilega lokadaganna til að uppgjörið liti betur út.

Viðskipti okkar við útlönd fara fram í erlendri mynt og eru svo umreiknuð í krónur. Ég tel hins vegar fullvíst að viðskipti þjóðverja við útlönd fari að stæstum hluta fram í Evrum. Sveiflur á gengi Evru hafa því lítil sem engin áhrif á útflutningsverðmæti þeirra. Það sama verður ekki sagt um okkur. Fall gjalmiðilsins skilar okkur því ekkert meiri raunverðmætum í útflutningi, aðeins fleiri reiknuðum krónum. Ef skuldir þjóðarbúsins væru að stæstum hluta í íslenskum krónum þá færi þetta frábært, en þær eru því miður að stæstum hluta í erlendri mynt.

Niðurstaðan er því að við fáum færri Evrur/Dollara í kassan til að borga sífellt hækkandi skuldir okkar í sömu myntum sem er vont.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 10.6.2009 kl. 11:28]

" ... útflutningur Íslands hefur aukist um heil 10,9%..."

Pétur, trúðirðu Gunnari ??

Annars kíki ég stundum á bloggið hans.  Hann grefur oft upp athyglisverðar greinar frá útlöndum sem fróðlegt er að kíkja á.

Hinsvegar er etv athyglisverðast hvaða ályktanir hann dregur af greinunum.  Það er oft ansi skrautlegt.

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 11:54]

Krónan hefur ekkert sjálfstætt líf og er því ekki vandamál í sjálfu sér. Vandi henner er hins vegar hve lítil verðmæti standa á bak við hana í alþjóðlegum samanburði sem gera hana viðkæma fyrir sveiflum og að auðveldum leiksoppi þeirra sem vilja nýta sér þennan veikleika. Nú er búið að eyðileggja krónuna með því að veðja allt of miklu á hana. Svona er ekki hægt að fara með stóra gjaldmiðla. Bankar í Þýskalandi geta ekki fellt Evruna sér til hagsbóta eins og þeir íslensku gerðu við íslensku krónuna.

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 12:30]

Með öðrum orðum: Vegna smæðar krónunnar í opnu alþjóðlegu hagkerfi getur of margt og of margir haft óeðlileg áhrif á gengi hennar til tjóns fyrir þjóðina.

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 12:51]

Ef teknar eru árstíðaleiðréttar tölur á milli sömu ársfjórðunga á milli ára (fj. -4) (muna: ekki á milli ársfjórðunga fj.-1) þá er hækkun útflutning enn meiri eða 11,3% miðað við sama fjórðung síðasta ár. Sjá slóð á birtingu Hagstofunnar: (tölurnar frá Hagstofu Íslands)

Þýskaland:  

After exports stabilised in March, they got worse again in April, much worse. German exports declined by 4.8% month on month during April, and by 28.7% year-on-year, which the FT points out is the worst fall since the 1950s. Industrial production also fell in April, by 1.9%. These are really terrible figures. No green shoots here. (Hagstofa Þýskalands nýjar tölur)

Gengisþróun ISK/EUR fyrir sama tímabil 

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 13:11]

Helgi

Þá ætti það sama að gilda um alla aðra smærri gjaldmiðla.

En þegar evran féll árið 1999-2000 um álíka og íslenska krónan er fallin núna, eða um 30%, var það þá vegna þess að hún var svona lítill gjaldmiðill Helgi? (sjá: Ónýtir gjaldmiðlar). Nei auðvitað ekki. Hún féll vegna vantrausts. Þegar allir aðilar í sama markaði verða loksins sammála um eitthvað þá skiptir engu máli hversu stór gjaldmiðillinn er. Upphæðirnar eru bara stærri og aðilar markaðarins eru næstum óendanlega fleiri. Frá 2000 til 2007 hefur evran svo hækkað aftur um 100% gagnvart dollar. Það er alls ekki gott fyrir flest lönd evrusvæðis. Við sjáum m.a. árangur þessa í atvinnuleysis- og útflutningstölum evrulanda núna - þegar allra síst er þörf á því. Evran er því miður einskonar leiksoppur spákaupmennsku gjaldeyrismarkaða. Mynt án höfuðs og hala.  

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 18:25]

Á 1. ársfjórðungi 2008 féll gengi ISK um 31% gagnvart Evru

Miðgengi EUR 3.01.2008 92,39

Miðgengi EUR 15.02.2008 97,98

Miðgengi EUR 31.03.2008 121,28

Í lok 1. ársfjórðungs 2009 hafði ISK fallið um önnur 34% frá því á sama tíma og árið áður.

Þegar svo reiknað er frá ársbyrjun 2008 er fallið heil 76% gagnvart EUR á 15 mánaða tímabili.

Miðgengi EUR 2.01.2009 169,16

Miðgengi EUR 16.02.2009 146,92

Miðgengi EUR 31.03.2009 163,08

Til einföldunar ætla ég að leyfa mér að nota gengið frá því um miðjan febrúar til að mæla gengisbreytinguna milli ára fyrir 1. ársfjórðung og þá kemur út 50% hækkun á EUR gagnvart ISK.

Miðað við sama magn og verð í EUR hafa útflutningverðmæti aukist um 50% milli ára í krónum talið og þá á eftir að taka tillit til verðbólgu.

Lánskjaravísitala fyrir mars 2008 282,3

Lánskjaravísitala fyrir mars 2009 334,8

Lánskjaravísitala hækkar því um 18,6% á sama tímabili.

Gengi EUR 15.02.2008 reiknað upp skv. verlagshækkun upp í 116,20

Aukning á föstu verðlagi ætti því að vera 26% miða við sama magn og verð í EUR.

Hagstofan reiknar þessa breytingu 11% sem þýðir mun upp á 15% sem hlýtur því að vera u.þ.b rýrnun í útflutningsverðmætum milli ára fyrir 1. ársfjórðung í Evrum reiknað svo borin séu saman epli og epli.

Þó svo að hinir stóru gjaldmiðlar sveiflist líka gagnvart hver öðrum þá felur það ekki í sér sömu gengisáhættu fyrir þegna og fyrirtæki þeirra landa eins og fyrir íslendinga með sína krónu sem engir treystir lengur.

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 19:02]

Kæri Helgi.

Þetta er kennt í grunnskólum. Prósentu-breytingar

fyrsta dæmi þitt á að vera: => (92-121)/121 = (-24%) en ekki +31%.

Ef allir markaðir og hagstofur reiknuðu verð- og tölubreytingar eins og þú gerir þá stæði hvergi steinn yfir steini og allt væri lok og læs alltaf.

Athugaðu að ekkert getur lækkað um 100% án þess að verða að engu. En hlutir geta hinsvegar hækkað endalust. Ef um fall er að ræða þá færðu út tölu með mínus í formerki á reiknivélinni þinni.

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 20:07]

Kæri Gunnar,

Ég er ágætlega mentaður í stærðfræði en þér tekst ágætlega að snúa hlutunum á haus. Ef EUR hækkar í verði í ISK úr 92 í 121 þá hefur hún hækkað um 29 ISK þá reiknast það sem 31% hækkun. 29 * 100 / 92 = 31,52

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.6.2009 kl. 20:56]

Já mikið rétt hjá þér kæri Helgi.

En þá ertu að tala um allt annan hlut en verðfall. Þú ert þá að tala um hversu mikið meira þú þarft að greiða fyrir það sem þú ert að kaupa. Þú ert því að tala um verðhækkun en ekki verðlækkun. Prófaðu svo að reikna hve mikið virði þess sem þú áttir við tímapúnkt_1 hefur fallið í verði miðað við tímapúnkt_2.

Önnur dæmi um prósentubreytingar.

Hlutabréf X hækkar úr 100 í 200. Það á sér stað 100% hækkun. Svo falla þau aftur niður í 100. Þau falla þá um 50%. Ef þau féllu um 100% þá væru þau núll. Þetta virðist flækjast fyrir mörgum. Þú ert ekki einn um það.

Annað dæmi sem oft blekkir marga þegar um prósentubreytingar er að ræða: Hlutabréf eða mynt X lækkar um 90% þ.e. úr 100 í 10. Þetta er hríðfall um heil 90%. Svo hækka þau aftur um um 200%. Margir verða oft ansi glaðir við þá frétt. En þau eru samt aðeins á verði 30 eftir þessa 200% hækkun.

Sem sagt: það verður að fylgja reglunum þegar talað er um prósentubreytingar. Annars er ekki hægt að tala saman. Þetta verður alltaf að reiknast eins út. Fall eða aukning í öllum löndum og yfir alla hluti. Það var svona sem hagstofa Þýskalands reiknaði út fall útflutning og sömu aðferð notar Hagstofa Íslands og sömu aðferðir nota gjaldeyrismarkaðir.

Í leiðinni: engin þjóð umreiknar útflutning sinn yfir í aðra gjaldmiðla. Þjóðhagsreikniningar eru alltaf í eigin mynt því annars væri þeir ekki þjóðhagsreikningar.

Kveðjur

[Helgi Viðar Hilmarsson, 10.6.2009 kl. 21:39]

Já það var rangt að tala um fall gagnvart Evru í þessu sambandi því þá eru 24% rétt. Ég er í raun að tala um hækkun á verði Evru í ISK sem aftur hækkar útflutningsverðmætið í ISK.

Ég er í sjálfu sér ekki að gagnrýna þjóðhagsreikninga Hagstofunar heldur samanburð þinn við þá þýsku þar sem mér finnst þú vera að bera saman epli og appelsínu. Hið mikla fall ISK gerir samanburðinn óraunhæfan að mínu mati. Bæði fiskur og ál hafa fallið í verði á erlendum mörkuðum og ekki hefur aukið magn bætt upp það tap þannig að við fáum minna fyrir útflutninginn en áður rétt eins og Þjóðverjar.

Vissulega gangast það okkur að nokkur leyti krónan skuli falla í núverandi ástandi því það hjálpar til við aðlögun hagkerfisins úr innflutnings- fyrir í framleiðsluhagkerfi. Fallið er hins vegar orðið of mikið og skuldaaukningin í ISK því orðin nánast óbærileg fyrir fyritæki og fjölskyldur.

Hátt gengi Evrunar veldur útflutningsgreinunum á Evrusvæðinu miklum vandræðum enda var henni spáð falli í byrjun 2009 af Dönskum bönkum hausið 2008 ef ég man rétt. Trúin á evrusvæði hlýtur því að fara að minka og gjaldmiðillinn að gefa eftir nema að menn finni engan betri gjaldmiðil fyrir fjármagnið.

Sú vara sem skapar Þjóðverjum hvað mestar útflutningstekur eru nýjir bílar sem hafa hrunið í sölu um svo að segja allan heim. Það kemur því mjög illa við þá. Ætli fiskurinn hafi ekki vinninginn hér fram yfir álið, en það kemur okkur til góða því allir þurfa jú að borða.

Ég tel hins vegar að við séu betur sett með EUR til framtíðar en ISK þó svo að ég sé enginn sérstakur aðdáandi Evrópusambandsins.

Kveðjur