Leita í fréttum mbl.is

Höfuð Stefáns Ólafssonar að tærast upp ofaní sandi ?

Háskólafræðimaðurinn Stefán Ólafsson sem mér virðist vera eins konar þáttastjórnandi top-of-the-microhagfræði-pops á milli þjóða, skrifar á heimasíðu sinni að;

Írar kusu sjálfir að bjarga bönkunum en voru ekki neyddir til þess. ESB hjálpaði þeim hins vegar að glíma við skuldavandann, gegn kröfum um eigin aðhald og niðurskurð

 

Einmitt það Stefán. Elíta Evrópusambandsmanna smíðar bát sem heitir evra. Á einum góðviðrisdegi hagsögunnar er farið út að sigla á evrubátnum. En all skyndilega er góða veðrið búið og stormur er skollinn á. Þá segir stóra gula hænan við Írland; "ef þú stingur írsku þjóðinni í gatið á bátnum þá komumst við lifandi heim". Reynt er að róa í land. En báturinn er að brotna meira og meira í spón. Portúgölum er þá boðið að "bjarga sér" með því að troða þjóðinni í gat númer tvö, svo sökkvandi Þýskaland og Frakkland komist nú einhvern tíma heim í Wunderland. En allt í einu dettur vélin niður í gegnum þurrafúinn botninn á bátnum og Spáni er boðið að "bjarga sér" með því að troða sér í það risavaxna gat. Akkeri lýðræðisins er fyrir löngu dottið í sjóinn og virkar báturinn nú eins og trollhleraður ryðdallur; eða eins og síbakkandi steypubíll sem gubbar úr öfugt hannaðri rúllunni og steypir sig sjálfur í kaf.

Sem sagt: Elíta Evrópusambandsins í Brussel setur á laggirnar hið stórpólitíska myntbandalag Evrópusambandsins (EMU) sem var og er enn svo hörmulega gallað og illilega undirförult meint frá upphafi, að það setti Írland í þá aðstöðu að annað hvort myndi markaðurinn skjóta myntbandalagið allt í kaf og öll bankakerfi þess samtímis, nema að því tilskyldu að Írland gengist í ábyrgð fyrir öllu misfóstrinu heima í sínum veika hlekk EMU-keðjunnar; og það á meðan hálaunuð hrossháruð ESB-elítan fyndi sér brotlegar leiðir yfir alla sáttmála myntbandalagsins og bryti í leiðinni niður allar þær efnahagslegu sóttvarnargirðingar sem settar höfðu verið upp; til þess að einmitt það sem gerst hefur gæti ekki gerst, því það myndi eyðileggja sjálfa tilvist ríkjanna í myntbandalaginu og þeirra landa sem þar sitja nú einmitt inni sem fangar; allt samkvæmt áætlun. Hér er atburðarásin eins og hún var á Írlandi: 

Innvortis fjármálaleg borgarastyrjöld: hvað er það? 

 ***

Evru- og ERM II svæði Evrópusambandsins; mars 2009

Þegar fjármálakreppan skall á myntsvæði evru og allt brást

- nema saklausir skattgreiðendur

- fjármálalegur störuleikur eftir Gunnar Rögnvaldsson

 

 
E. Hlutabréfamarkaðir byrjuðu að gefa sig

V. Hlutabréf banka- og fjármálastofnana urðu verst úti því hér var einmitt bankabóla að springa

R. "Fjármálamiðstöðin Írland" sem átti orðið mikið undir bankastarfsemi komið, horfði fyrst evrulanda á hlutabréfaverð banka- og fjármálastofnana nálgast fastfrosin blómabeð millibankamarkaðs evrusvæðis á ljóshraða. Sumir bankar áttu aðeins fjögur cent eftir niður í ekki neitt, eftir hafa fallið frá 21 evru hátindi og niður í það núll sem þeir eru enn þann dag í dag

U. Í örvæntingu — og af því að Írar vissu að þeir höfðu enga mynt né seðlapressu — þá ákvað ríkisstjórnin að gangast í ábyrgð fyrir öllum skuldbindingum innlendra banka í landinu. Þetta var örvænting áttavilltra manna og gert til að reyna að sporna við því að allir peningar færu á brott til útlanda úr bankakerfi landsins. Þetta er að sumu leyti sænska EMS-örvæntingar-líkanið frá því í nóvember 1992. En Svíar gátu þetta þá, af því að þeir áttu sína eigin mynt og seðlabanka — og gátu í kjölfarið fellt gengi sænsku krónunnar um 35 prósent til að koma hjólunum í gang á ný — og þannig varðveitt ytra lánstraust og greiðslugetu ríkissjóðs sem þurfti þá ekki, einnar myntar vegna, að þurrausa út í ekki neitt í atvinnuleysisbætur. Sænska ofurríkið er þó ekki, 20 árum síðar, alveg komið út úr bönkunum enn

S. Við þetta minnkaði fjármagnsflóttinn frá Írlandi nokkuð og hrun hlutabréfaverðs fjármálastofnana landsins hægði dálítið á sér

V. En við þetta hófst ofsafenginn fjármagnsflótti frá þeim evruríkjum sem gáfu ekki út auknar ábyrgðir handa sínum bönkum. Hlutabréfaverð þeirra féll hraðar og hraðar. Fjármagnsflótti úr löndum þeirra jókst og jókst  þannig að eiginfé bankanna tók að gefa eftir og nálgast lögleysu

A. Þá kom ríkisstjórn Austurríkis sem peningalegur klæðaumskiptingur út úr skápnum og gekkst í auknar ábyrgðir fyrir sínu bankakerfi
 
Ð. Þar með voru fordæmin sett á myntsvæðinu og þau ríki sem gengust ekki í auknar ábyrgðir fyrir sínum bankakerfum, gátu valið um að horfa á hlutabréfaverð fjármálastofnana sinna keyrt niður í jörðina og peningana yfirgefa landið — þ.e. flýja til þeirra evrulanda sem buðu betri ábyrgðir - eða að öðrum kosti hósta upp þeim ábyrgðum sem þeim af bjálfum í Brussel hafði verið sagt að aldrei myndu þurfa að koma til. Löndin væru jú í skjóli stærstu fljótandi peningavitleysu heimsins; þ.e. í myntbandalagi Evrópusambandsins og seðlabanka þess. Þeim hafði verið sagt að sóttvarnargirðing Maastrichtsáttmálans myndi koma í veg fyrir að áhættutöku einkageirans væri smyglað svona yfir á herðar skattgreiðenda (ríkissjóðs). En nú er Maastrichtsáttmálinn sem sagt brotinn í spón og orðinn að gjalli á 20 ára afmæli sínu.

I. Þarna geisaði eins konar innvortis fjármálaleg borgarastyrjöld á milli evruríkja. Ríkin yfirbuðu hvert annað með ábyrgðum til þess að reyna að sporna við fjármagnsflótta og hruni hlutabréfaverðs fjármálastofnana í sínu landi, hvert fyrir sig. Svona er að vera á hættusvæði

Ð. Danska ríkisstjórnin, sem síðar varð að láta undan þrýstingi, kom frekar seint út til að veita aukna bankaábyrgð. Og í þeirri fréttatilkynningu sem danska ríkisstjórinn sendi frá sér, voru nokkrir frekar óljósir punktar um það winding-up company (hluti af Finansiel Stabilitet) sem átti að taka sig af föllnum bönkum undir líkfylgd ERM-II fyrirkomulagsins. Þetta varð til þess að Danske Bank í mars 2009 var aðeins hársbreidd frá því að verða lagður í rúst með þeim 30 krónum sem eftir voru af 230 króna hlutabréfaverði bankans. Danmörk er í ERM II og því bundið á báðar fætur og hendur. Hún varð að hlýða hjörðinni til heljar, því annars væri hætta á gengishruni og þá myndi umsaminn svo kallaður gagnkvæmur "ERM-II stuðningur" frá ECB-seðlabanka Evrópusambandsins gufa upp eins hratt og hann gerði gagnvart seðlabanka Bretlands, haustið 1992. Ný fréttatilkynning var því send út í hasti til að reyna að róa markaði, hindra fullkominn fjármagnsflótta úr landinu og þurrð. Nú er svo komið að fjórum björgunarpökkum hefur verið hent til bankakerfis Danmerkur og sá fimmti er í smíðum. Því góði minn, Þýskalandið sjálft hefur nefnilega varið einum stærsta hluta landsframleiðslu allra evruríkja til bjargar sínu eigin bankakerfi. Þýskaland ræður alltaf í praxís. Og þú fylgir eftir sem ESB hundur

Þegar þarna er komið sögu er peningagólfið á myntsvæði ECB-seðlabanka evrusvæðis orðið að eggjaskurn. Það er orðið svo þunnt að hundrað þrjátíu og sex tommu snjóþrúgur þurfti að panta fyrir hættuför bankastjórnar ECB út á það. Einn maður, stuttu síðar, stóð þó af eigin sannfæringu nægilega uppréttur til að geta náð því að kasta af sér þvaginu yfir lotnar axlir kanslara Þýskalands. Hún fékk í kjölfarið hárþurrku að gjöf frá Braun. Þetta var Axel Weber seðlabankastjóri Þýskalands, sem síðan gekk út og hætti af beinum viðbjóði. En vatn hans situr þó enn á sínum stað. Framundan er því browning-burst lagning fyrir öll lönd ESB í hárþurrku kanslarans

Og þarna sitja þessar ríkisstjórnir og Brussel evrulanda nú, með makkverk sín. Heimavinnan fór aldrei fram. Af evrum urðu þær apar. Gagnslausasta mynt veraldar var svo illa upp hugsuð að Evrópa liggur nú í rústum, hennar vegna

Það var gott að á Íslandi sátu ekki svona aular í forsæti og við peningavöld haustið 2008. Það hefði orðið óbærilegt fyrir okkur öll. Fullveldi Íslands var þá notað og sjálfstæð íslensk króna gerði þeim það mögulegt. Annars værum við bust
 
Það þarf að nota vöðva frelsisins. Annars visna þeir
 
Bankakerfi flestra evrulanda komust í lausafjárþrot frá og með árinu 2008 og svo aftur um miðbik síðasta árs og eru nú enn aftur að komast í sama þrot. Þetta gerðist vegna þess lánveitingar á milli banka —interbank-lending— stöðvuðust. Þær stöðvuðust vegna þess að bankarnir vissu ekki hver af þeim á markaðinum voru að deyja. Fullkomið vantraust ríkti því bankanna á milli. Þeir treystu ekki hvor öðrum fyrir einni evru yfir nóttina

Í Bandaríkjunum kom bandaríski seðlabankinn —The Federal Resverve— í veg fyrir svona vantrausts-ástand á millibankamarkaði innan þjóðríkis Bandaríkjamanna með því að þvinga (skylda) alla banka í landinu til að taka við björgun (bail-out-money). Alveg sama hver staða þeirra var. Þar með vissu allir bankar í landinu að enginn þeirra var á leið í þrot vegna erfiðrar lausafjárstöðu. Þetta gat bandaríski seðlabankinn gert af því að Bandaríkin eru sjálfstætt fullvalda alvöru þjóðríki - og þetta virkaði. Svona er að hafa skjöld, sverð og Þórshamar. Þá ræður maður

Tvisvar sinnum síðan kreppan skall á síðsumars 2008 hefur seðlabanki Bandaríkjanna enn fremur þurft að koma öllu bankakerfi evrulanda til björgunar vegna þess að millibankamarkaður evruríkja virkaði ekki vegna viðvarandi vantrausts bankanna á milli. Þeir gátu því ekki lengur staðið við dollara-skuldbindingar sínar. Og enginn alþjóðlegur banki vildi lána þeim dollara til að borga þessar dollara-skuldbindingar. The Fed opnaði þá FX-SWAP-línur, þ.e.a.s gjaldmiðlaskiptalínur yfir til ECB-seðlabanka Evrópusambandsins upp á gátt til að bjarga heiminum frá hruni. Ef millibanka-markaður evrusvæðis hefði virkað þá hefðu evrumenn átt að geta bjargað sér sjálfir fyrir tilstilli ECB-seðlabanka Evrópusambandsins

En ECB-seðlabanki Evrópusambandsins er ekki alvöru seðlabanki. Hann er einungis seðlabankalingur, sem enga stjórn hefur á neinum peningamálum

Svona er að búa við platmynt og seðlabankaling. Það gerir Írland því miður. Þar hefur skorturinn á alvöru mynt og peningastjórn valdið neikvæðu framlagi til hagvaxtar í landinu í samfleytt 38 mánuði í röð. Evran og vanskapað peningakerfi hennar hefur dregið írska hagkerfið niður í samfleytt 38 mánuði - ofan í allt annað. En fyrst sprengdi ECB-seðlabankalingurinn Írland í loft upp með því að búa til stærstu fjármálabólu veraldnar; EMU
 
Við skulum ekki minnast á sjálft Grikkland á þessu hættulega augnabliki í sögu hinnar innvortis fjármálalegu borgarastyrjaldar sem Evrópusambandið hefur stofnað til með evrunni inni í ESB. Samúð mín með Grikkjum er djúp. Hún er miklu dýpri en samúð mín er með Steingrími J. Sigfússyni fyrir froðusnakk sitt frá greiðsluvanda yfir í heilshugarþrot. Einungis blaðurmenni haga sér svona

Myntmálið er hundrað sinnum dýpra mál en þú heldur. Þau eru um það bil sjálft framkvæmdavald fullveldisins
 
Hugsið um þetta
 
Fyrri færsla
 

« Síðasta færsla | Næsta færsla »

Athugasemdir

1 identicon

Og enn lýgur garmurinn Stefán Ólafsson.

Eitt af skilyrðum neyðarastoðar við Írland fólst í að "bjarga" bankakerfinu. Upprunalegar áætlanir gerðu ráð fyrir 11.000 miljörðum króna frá ESB (EFSM/EFSF) og AGS, og þar af var rúmlega helmingur, 5.600 miljarðar, eyrnamerktir bankabjörgun.

Eru virkilega engar siðferðireglur innan HÍ sem taka á lygum starfsmanna?

Hilmar (IP-tala skráð) 25.10.2012 kl. 21:03

Bæta við athugasemd

Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.

Höfundur

Gunnar Rögnvaldsson
Gunnar Rögnvaldsson

Búseta: Ísland.
Reynsla: 25 ára búseta í ESB og fyrirtækja-rekstur í DK/ESB frá 1985 til 2010. Samband:
tilveraniesb hjá mac.com

Ég er hvorki skráður á Facebook, Twitter, Linkedin né á neinum öðrum "félags-vefjum". Aðsetur skrifa minna er einungis að finna hér á þessari síðu og á tilveraniesb.net og í blöðum og tímaritum

Bloggvinir

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband