Gunnar Rögnvaldsson

Þetta skilur Helle Thorning-Schmidt fyrrverandi en misheppnaður forsætisráðherra Danmerkur ekki, enda oftast kölluð Gucci-Helle í daglegu dönsku tali

****

GRÆNLENDINGAR EKKI SPURÐIR

Þetta skilur hún sem fyrrum danskur forsætisráðherra úr danska sósíaldemókrataflokknum auðvitað ekki þegar hún í CNN sunnudaginn 30. mars 2025 sagði að ekkert hindri Bandaríkin í að opna enn fleiri herstöðvar á Grænlandi. Þar með er hún að segja að Grænland á höndum Dana geti þess vegna orðið hernaðarnýlenda annarra landa, og þá fyrst og fremst sökum þess að Danir eru Grænlendingum algjörlega getulausir í varnarmálum – eins og í flestum öðrum málum: þó einkum í tilvistarlegum, efnahagslegum, félagslegum, og þjóðaröryggislegum efnum

Og ekki er hún að spyrja Grænlendinga um leyfi fyrir neinu þegar hún opnaði fyrir snilli sína í bandarískum fjölmiðlum í gær. Þar úthlutaði hún í beinni útsendingu herstöðvaaðstöðu til Bandaríkjanna án þess að spyrja neinn Grænlending að neinu, frekar en nokkru sinni hefur verið gert af hálfu hins gamla nýlenduveldis Dana. Þarna sést einmitt danski nýlendupraxísinn í praxís á Grænlandi. Og þarna sannast orð JD Vance varaforseta Bandaríkjanna, Þorgerði Katrínu til mikillar gremju

Síðastliðin 50 ár hefur Danski herinn verið látinn koðna niður í ekki neitt og Danmörk nær aldrei staðið við NATO-skuldbindingar sínar, fyrst og fremst vegna þess að Danmörk er bóla á rassi Þýskalands og fylgir ávallt fordæmi þess (við borgum ekki), enda gervihnöttur á sporbraut um fyrst og fremst þýska ríkið, en ekki um Bandaríkin

Það sást sérlega vel í Síðari heimsstyrjöldinni þegar flokkur Sósíaldemókrata við völd píndi danskt efnahagslíf til að snúa sér burt frá Engilsöxum og að Þýskalandi til að hámarka afköstin í þágu nasista, þannig að Danmörk varð næst stærsta viðskiptaland þýska Nasistaflokksins á eftir Ítalíu, hernámsárin öll

Eftir stríðið þvinguðu danskir sósíaldemókratar svo danskt atvinnulíf til að taka þátt í "refsiaðgerðum" gegn til dæmis Suður-Afríku, Síle, Írak og Burma, en aldrei gegn Sovétríkjunum né Kína, Íran eða Sádi-Arabíu. En nú þola danskir sósíaldemókratar ekki Rússland lengur, því Rússland sveik sósíalisma Evrópusambandsins, sem sækir fyrirmynd sína til pólitísks skipulagsveldis Sovétríkjanna

EINFALT

En ef Grænland væri hins vegar Bandarískt, þá þyrfti enga aukalega herstöð þar, því allir vissu að landið væri Bandarískt – og þar með algjörlega frátekið. Svipað gildir einnig ef sjálfstætt Grænland gerði varnarsamning við Bandaríkin, eða færi í svipað ríkjasamband við þau og t.d. Puerto Rico

RÖKIN

Rök Bandaríkjanna í þessi máli eru þau; að losni Grænland undan Dönum og verði sjálfstætt og fullvalda ríki; að þá geti Grænland sjálft gert þá samninga við Bandaríkin sem þau kunna að vilja og þurfa. Í dag mega Grænlendingar varla sjálfir tala við erindreka annarra ríkja. Hringja verður niður í danska utanríkisráðuneytið í Kaupmannahöfn þegar sauðnautin á staðnum komast að því að þau eru á leið til Kína frá kínverskum flugvöllum á Grænlandi

NOKKRAR STAÐREYNDIR MÁLSINS

Ratsjárstöð á Grænlandi er fínt fyrir þarfir Bandaríkjanna þar. En öll alvöru hernaðaruppbygging á norðurslóðum yrði hins vegar að vera á Íslandi. Og einungis frá Íslandi geta Bandaríkin sinnt Grænlandi eins og þarf

Engin djúpsjávarhöfn getur orðið til á Grænlandi, hvorki vestan-, sunnan-, né austanmegin. Erlend heimahöfn bandarísks flugmóðurskips gæti því aldrei orðið á Grænlandi. Fordæmi fyrir slíku fyrirkomulagi er Yokosuka, Japan. En hún gæti orðið á Íslandi

Rúmir 1500 km eru frá bandarísku Pituffik herstöðinni til Nuuk. Flugleiðin frá Nuuk til Keflavíkur er þó 100 km. styttri.

Og ekki batnar staðan þar nyrðra við það að Kanada hefur vanrækt NATO-skuldbindingar sínar að sama marki og Danmörk. Hefur Danmörk því engan vegin verið sá "góði bandamaður" sem hún allt í einu segist vera núna. Því fer fjarri

AÐ LOKUM

Annars er það harkan sex, eins og Ísland lenti í 1940 og 1941. Og þá vorum við glöð að Bretar og Bandaríkjamenn urðu fyrstir, en ekki meginland tapara ESB-Evrópu

Fyrri færsla

Landsölupakkhús Þorgerðar fúlt út í JD Vance

Skjáskot: Óvirkur farsímavefur Veðurstofu Íslands, fimmtudagur, 27. mars 2025 kl. 21:39:35. Vefurinn er búinn að vera í þessu ásigkomulagi í rúman sólarhring. Hann er oft það eina sem hægt er að notast við þegar merkjasamband til gagnasendinga er lélegt eða þegar rafmagnið fer og einungis 2G eða EDGE hanga uppi

****

Já. Farsímavefur Veðurstofu Íslands hefur verið niðri, óaðgengilegur og óvirkur í rúman sólarhring. Og enga tilkynningu um eitt né neitt er að finna á aðalvef Veðurstofunnar - þar sem slóðina inn á farsímavefinn er að finna efst á forsíðu vefsetursins. Ég og mínir nota farsímavefinn mög mikið, bæði fyrir landsveðurspár, staðarspár, veðurathuganir og jarðskjálfta, því hann er einfaldur, léttur og handhægur: þ.e. góður vefur, skilvirkur og laus við glingur og þvætting

Skjáskot: Og skilríkin að renna út. Ég ákvað að treysta þeim samt (þess vegna "custom")

Og engar tilkynningar til notenda eru birtar um hvenær Veðurstofunni þóknist nú að koma sér út úr stofuveðrinu sem greinilega ríkir þar um allan aldur og stafræna eilífð

Það er mjög slæmt þegar farsímavefur Veðurstofunnar er óvikur. Og það er mjög slæmt að stofnunin skuli ekki fylgjast betur með þeim lágmarks grunnöryggiskerfum landsins sem á hennar ábyrgð eru

Hvernig væri nú að kippa þessu í lag?

=====

Uppfært föstudagur, 28. mars 2025 kl. 22:07:16

Veðurstofan hefur um miðjan dag í dag fjarlægt krækjuna inn á farsímavefinn, sem höfð var efst á forsíðu hennar, vedur.is. Enga skýringu eða tilkynningu til notenda er finna neins staðar um þetta mál. Stofuæði ræður ríkjum. Þetta mál mun sennilega seinka verulega mánaðaruppgjöri Veðurstofunnar yfir áhuga- og getuleysi hennar í stafrænum efnum

RIDDARAR VEGANNA

Hjá Vegagerð ríkisins horfa veftæknimál hins opinbera hins vegar öðruvísi við, því þar minnka menn bara allar myndir af vegakerfinu úr vefmyndavélum Vegagerðarinnar um helming, svo að holurnar í vegakerfinu, færðin og ástand veganna sjáist helst ekki á hinum nýja vef fyrirtækisins, þ.e. ef "fyrirtæki" skyldi kalla. Þar á bæ kallast slíkt framfarir. Grautarhausar á opinberri framfærslu ráða för

Fyrri færsla

Hamast við moksturinn í Reykjavík

	Almannavarnir bregðist við hernaðarástandi
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Mynd: Grunnvextir eru að snarhækka í Þýskalandi og þar með á öllu evrusvæðinu

****

Skuldaþakið eða "skuldabremsan" sem innleidd var í Þýskalandi sem vörn gegn því að Þýskaland er eitt stærsta óðaöldrunarhagkerfi veraldar, því svo fá fæðast þar börnin sökum geldingar þýsku þjóðarinnar og sem því er reyna að spara sig í hel, já það er hún sem haldið hefur niðri ávöxtunarkröfum þeirra sem hafa keypt skuldir af þýska ríkinu og öðrum evrulöndum. En nú á að slaka á þessari skuldabremsu svo hægt sé að verja elliheimilið, ekki gegn sjálfu sér, heldur gegn Rússunum sem Þýskaland reyndi að þurrka út en varð hins vegar sjálft þurrkað út eins og bæði sést og heyrist núna

Þessi svo kallaða skuldabremsa er að gefa sig vegna álags og þýska elliheimilið mun því verða skuldum vafið við andlátið, og þar með gera út af við þau fáu börn sem þrátt fyrir allt fæðast þar enn, þó svo að einu varnir Þjóðverja gegn öllu og öllum sé sparnaður. Þýski herinn notast því við kústsköft við æfingar

Bíddu aðeins: var ég búinn að nefna það að Úkraína skilaði víst til baka skriðdrekunum sem Danir "gáfu" henni – sökum úreldingar

Jæja, en hvað um það. Vextir eru því að hækka á öllu evrusvæðinu til frambúðar því skuldabréfakaupendur segja að ríkisfjármálaakkeri evrusvæðisins sé þar með farið. Ríkisskuldasúpa verður því framtíð evrulanda, sem nær öll eru skuldsett upp fyrir skorsteinana nú þegar, eða sem svarar til um og yfir 90 prósentum af landsframleiðslu þeirra – yfir alla línuna

Nú ber hins vegar svo við að á sama tíma og Bandaríki Norður-Ameríku hyggjast hætta vanþróunaraðstoðinni við svokölluð "varnarmál ESB-landa", að þá eru ríkisskuldir evrulanda í hæstu hæðum vegna einmitt evrunnar og þar af leiddri innvortis geldingu alls hagvaxtar; sem aftur bitnar á heilbrigðskerfunum sem eru að kafna vegna óðaöldurnar íbúanna; og afleiddra hárra skatta; og svo vegna svokallaðra "velferðarkerfa" sem eru að kikna undan óðaöldrun skattgreiðenda; og massífum innflutningi á ósjálfbjarga og þurftafrekum geimverum frá öðrum sólkerfum

Það er allt þetta sem er svo eftirsóknarvert fyrir það setulið sem nú mannar ríkisstjórn Íslands: að komast alla leið til helvítis á sem skemmstum tíma

Sem sagt: Akkerisfestingarnar á skuldabréfamörkuðum evrulanda hafa slitnað, því Þýskaland er byrjað að reka. Vextir hækka yfir alla línuna því áhættan fer hratt vaxandi, en ekki minnkandi. Horfunar fyrir lánshæfnismat evrulanda versna og lánshæfnismatið mun lækka - og svo koll af kolli, aftur og aftur

ESB og Evran
Hefur drepið hagvöxt evrulanda
Ríkisskuldasúpa evrulanda sýður því og kraumar
Afleiðingin er hækkandi vextir evrulanda
Útdauði skattgreiðenda evrulanda
Komandi innri borgarastyrjöld evrulanda
Rigor mortis þ.e. dauðastirðnun evrulanda
Allt þetta kallar á enn hærri vexti því áhættan bara vex og vex

Fyrri færsla

Fallbyssur Trumps í tollamálum

	Ræðir við Pútín á morgun
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Mynd: Frétt Tass í dag

****

GRÆNLAND

Forseti Bandaríkjanna segir í málgagni sínu í dag að Bandaríkin hafi áhuga á að fjárfesta milljörðum dala í Grænlandi, bæði sem sjálfstæðu ríki og –ef Grænlendingar vilja það– sem hluta af Bandaríkjunum

Við styðjum rétt Grænlendinga til fullveldis og sjálfstæðis og rétt þeirra til að ákveða framtíð sína sjálfir. En ef þeir skyldu kjósa að sameinast Bandaríkjunum þá myndum við bjóða þá velkomna – sagði forsetinn

Við munu halda áfram að gæta þjóðaröryggis Grænlands eins og við höfum gert frá lokum Síðari heimsstyrjaldar. Og við erum tilbúin að fjárfesta milljörðum dala í Grænlandi og gera ykkur rík – sagði Bandaríkjaforseti ennfremur

Danir fóru að mestu frá Grænlandi þegar Danmörk ákvað árið 1979 að gera ekki eins og Bandaríkin gerðu 1959 þegar þau heimiluðu Havaíeyjum að gerast fullgilt fimmtugasta ríki Bandaríkjanna, skrifar Asger Aamund fyrrum forstjóri Rockwool og formaður danska Alzheimer rannsóknarsjóðsins. Bandaríkin ákváðu þá að fylgja ekki síðar komandi eftirdæmi Danmerkur sem gerði Grænland ekki að hluta af Danmörku, af ótta við að þurfa að halda Grænlendingum uppi um alla framtíð. Sá ótti varð einnig til þess að Danir eru að mestu farnir frá Grænlandi. Búa nú ef til vill fleiri Filippseyingar á Grænlandi en Danir. En í Danmörku búa hins vegar um 18 til 20 þúsund Grænlendingar sem fæddir eru á Grænlandi en eru búsettir í Danmörku

"Trumps mareridt er Grønland som et arktisk Cuba"

Í dag er því spurning hvort að fleiri Filippseyingar en Danir búa á Grænlandi. En tæplega þúsund Filippseyingar búa á Grænlandi í dag. Eða hvort að Grænland verði Kúba norðursins – eins og Ásgeir Aamund orðar það. Slíkt yrði auðvitað martröð fyrir Bandaríkin eins og hann bendir réttilega á. Hér þurfa bjálfar Íslands að hlusta vel og hætta andartepptu krataþvaðri

Mynd: Myntvafningur Austurrísk-Ungverska keisaradæmisins raknaði upp 1918

****

KOMANDI TOLLAR Á EVRÓPUSAMBANDIÐ

Mig grunar Bandaríkin muni setja mikla og harða tolla á vörur frá ESB-löndum á næstunni. Viðskiptahagnaður ESB er þess eðlis að hann kerefst harðra aðgerða af hálfu Bandaríkjanna. Plús það að Evrópusambandslöndin eru algjörlega háð Bandaríkjunum þegar kemur að ávöxtun á sparnaði og umframsparnaði bæði íbúa og fyrirtækja í ESB-löndum. Evrópusambandslöndin flytja því ekki bara út vörur til Bandaríkjanna heldur flytja þau líka út nær allan umframsparnað álfunnar – til ávöxtunar á kapítalmörkuðum Bandaríkjanna

Ýmislegt kemur til, en ástæðan er fyrst og fremst sú að íbúar flestra Evrópusambandslanda og smáfyrirtæki þeirra eru ekki metin sem verandi lánshæf vegna láglaunaþróunar í flestum evrulöndum sambandsins, þannig að bankakerfin á evrusvæðinu geta hvorki ávaxtað sparnað almennings innanlands né heldur hagnað fyrirtækja. Allur umframsparnaður er því fluttur úr landi til ávöxtunar á fjármálamörkuðum Bandaríkjanna - og fjárfestingarfé því sömuleiðis. En Bandaríkin eru eina land heimsins sem er með algjörlega frjálsa fjármálamarkaði

Þess utan er gengisáhættan svo mikil í evrulöndum ESB vegna þess að evran er myntvafningur eða prjónuð mynt sem raknað getur upp. Evran er líka næstum eingöngu héraðsmynt því hlutur hennar í gjaldeyrisforðum seðlabanka veraldar hefur ekki orðið neinn að ráði, eða kannski um 20 prósentur á móti 65 prósentum Bandaríkjadals

En það er einnig nýtt atriði sem fær mig til að álykta sem svo að komandi tollar Bandaríkjanna á vörur frá Evrópusambandslöndum verði harðir. Í fyrradag greindi Tass frá því að Þýskaland hyggist ef til vill hætta við kaup á F-35A orrustuþotum frá Bandaríkjunum af ótta við að Bandaríkin muni geta "slökkt á þeim" með fjarstýringu (e. kill-switch) þegar þeim þykir þess þurfa. Um er að ræða margra milljarða dala samninga. Tass og enginn annar var auðvitað með þessa frétt í gær

Fyrri færsla

Já, Pólverjar verða að vakta landamærin upp að Þýskalandi. Það er gefið

	Bandaríkin munu fjárfesta fyrir milljarða dollara á Grænlandi
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Fyrst að þetta er svona þarna í Evrópu, já þá hlýtur Ísraelsríki að geta lagt kosningar alfarið af, bannað alla stjórnarandstöðu, lokað öllum þeim fjölmiðlum sem malda í móinn, eða gert þá útlæga. Og fengið lófaklapp frá vinstrimönnum ESB-Evrópu fyrir

Síðan mega náttúrlega allir forsætisráðherrar Ísraelsríkis arka inn í hið Hvíta hús hins bandaríska forsetaembættis í hvaða drullugalla sem er, eða jafnvel í stríðsbúningi, og heimta hvað sem er og þrætt við forsetann og varaforsetann og heimtað og heimtað næstum hvað sem er, hvenær sem er

Sem betur fer hafa vinstrimenn misst völdin vestanhafs þannig að æmt þeirra og skræmt í Evrópu hlustar enginn á

ESB-vinstrimenn Evrópu eru reiðir Rússum fyrir að hafa varpað af sér oki alræðisins sem nú er að setjast yfir meginland ESB-Evrópu. Engar kosningar takk. Enga fjölmiðla. Enga stjórnarandstöðu, það er sko bara það sem við viljum í ESB - plús það að ógilda kosningar

Það er eins gott að forseti Frakklands geti hvorki breytt notkunartilgangi né notkunarsviði kjarnorkuvopna Frakkalands á meðan landið er enn í eins konar silly-billy ég-borga-ekki "varnarbanalagi" með Bandaríkjunum, því allar breytingar þar að lútandi krefjast einmitt samþykkis Bandaríkjanna. Frakkland ræður því ekki sjálft yfir kjarnorkuvopnum sínum svo lengi sem það er í varnarbandalagi með Bandaríkjunum

En samkvæmt þjóðarávarpi Frakklandsforseta í gær eiga þau vopnin ef til vill frá og með bráðum að notast í þágu alls ESB - og sussum sei jafnvel kannski Úkraínu líka? Þessi ummæli Macrons forseta vekja því upp spurningar um hvort að Frakkland sé á leið út úr varnarbandalagi með Bandaríkjunum

Rússar bara stara á í vantrú, en þekkja samt þarna vissa gamla takta meginlands Evrópu frá fyrri tíð

Þetta er bilað fólk

PS: Hvað eru íslensk tollayfirvöld að hugsa. Ef einar nærbuxur framleiddar í Ísrael eru í sendingunni þá stoppar allt. Af hverju flæðir þá allt inn frá Úkraínu fyrst að þetta er svona eins og það er þar

Fyrri færsla

Njótið: Evrópa loksins home alone

	Hafna baktjaldamakki Trumps og kosningum á stríðstíma
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt