Er evru-landið Grikkland nú þegar orðið gjaldþrota inni í sælureit Evrópusambandsins?

 

Evrópskir lyfjaframleiðendur kvarta yfir að hafa ekki fengið 7 miljarða evrur greiddar frá hinu ríkisrekna heilbrigðiskerfi Grikklands í langan tíma. Engar reglulegar greiðslur fyrir græjur og lyf hafa borist frá gríska ríkinu síðan 2005, en þá var endursamið um gjaldfallna reikninga frá fyrri árum. Síðasta vor bað svo gríska ríkið um enn frekari greiðslufrest í stað þess að greiða inna á gjaldfallnar skuldir til lyfjafyrirtækja. Svissneskt lyfjafyrirtæki hefur nú gert fjárnám í sjúkrahúsi í Grikklandi. 

Upplýsingar um hernaðarútgjöld gríska ríkisins virðast sem betur fer vera hernaðarleyndarmál og eru því varðveittar sem ríkisleyndarmál sem Brussel fær ekki að sjá.

Kannski gríska ríkið sé að byggja upp birgðir vopna svo það megi verjast innrás 150.000 embættismanna herafla lánadrottna frá sæluherbúðum pennaherveldis Bruzzels og Co. Svo og frá evruverska plat seðlabankanum í landi gamalmennana í Þýskalandi. Landinu sem árum saman hefur stundað launa- og kostnaðar undirboð innan evrusvæðis og þannig komið mörgum löndum myntbandalagsins á hausinn. Svo hefur evruverski plat seðlabankinn hjálpað til með því að stilla raunstýrivexti þessara landa á neikvætt svo takast mætti að sprengja efnahag þeirra varanlega í loft upp.

Grikkir eru sennilega að bræða málma og skotfæri í nýja mynt sem dugar þeim betur en evruhlussan hefur gert. (FT)

Blessun ertu okkar sveigjanlega íslenska króna.  

Fyrri færsla

Ríkisbanki eins evru-ríkis þjóðnýttur af evru-ríkinu í öðru evru-ríki

Athugasemdir

[Þráinn Kristinsson (IP-tala skráð) 17.12.2009 kl. 12:35]

Eitthvað segir mér að þú viljir nú í raun frekar blessa þínar ósveigjanlegu dönsku krónur!

i

[Gunnar Rögnvaldsson, 17.12.2009 kl. 16:37]

LONDON, Dec 16 (Reuters) - Standard & Poor's on Wednesday put about 1.46 trillion euros ($2.127 trillion) worth of covered bonds on credit watch negative or developing, based on new criteria for rating such securities.

Það var nefnilega það. Nú hefst líklega subbu-landgöngupramma-kreppa evrusvæðis. Þeir fara bráðum að sitja í finnskri sauna inni í aðalherbergi bankastjórnar ECB. Þetta verður ekki gaman. 

[Gunnar Rögnvaldsson, 17.12.2009 kl. 17:04]

Já, þakka þér innlitið Þráinn.

Það góða við dönsku krónuna er að það er eject-hnappur á henni. Og Danir eiga sjálfir prentarana.

Kveðjur

[Halldór Jónsson, 18.12.2009 kl. 06:45]

Nákvæmlega Gunnar,

Bretar og Danir eru drengir góðir og vinfastir og veita jafnan þeim sem betur mega sín. Þessvegna hafa þeir báðir eject hnapp á sínni mynt. Það skilja krataularnir okkar ekki, hvorki nýkratar úr Sjálfstæðisflokknum frá síðasta landsfundi né gömlu þrískiptingarkratarnir. Þeir tala alltaf um Framsókn og Íhaldið sem helmingaskiptaflokkana. En það var alltaf þrískipting því kratarnir sátu alltaf að öllu bírókratíinu, Tryggingastofnun, ráðuneytum,bönkum.

[Hafþór Sig., 18.12.2009 kl. 08:25]

  Sæll Gunnar mjög áhugavert og upplýsandi blogg.  Það er nauðsynlegt að benda á alla gallana við ESB og hversu hættulegt það væri fyrir okkur Íslendinga að ganga í þessa glæpaklíku.  Það er nánast kraftaverk að þér skuli hafa tekist að stunda fyrirtækjarekstur í þessu fjandsamlega umhverfi í öll þessi ár.

  Kær kveðja.

[The Critic, 18.12.2009 kl. 09:56]

Ekki gleyma því að danska krónan er hengd á evruna þannig að gengi hennar fylgir gengi evrunnar. Einnig verða Danir að fylgja vöxtum seðlabanka Evrópu , þeir geta þó haft sína vexti 2% til eða frá því sem evran er með. Danir eru í einföldu máli sagt með evru sem er með grímu sem dönsk króna vegna þjóðrembingsháttar.

Þó að grikkir séu efnahagslega illa staddir þá er gengi þeirra gjaldmiðils ekki að fara að veikjast gífurlega eins og gerðist á íslandi og þeir þurfa ekki að horfa upp á verðbólgu og ofurvexti þökk sé evrunni. Einnig þurfa þeir ekki að borga ofur tolla og vörugjöld af öllu sem flutt er til landsins þökk sé ESB.

[Gunnar Rögnvaldsson, 18.12.2009 kl. 10:10]

Þakka ykkur innlitið

Já ég þekki ágætlega bindingu dönsku krónunnar við plat-seðlabanka ESB. 

ESB árið: 1983: Fastgegni dönsku krónunnar við EMS:

Fyrstu 7 árin eftir að fantgengi var tekið upp, frá október 1983 fram til mars 1990, voru stýrivextir fastir 7,5%. Það var sem sagt engin stýrivaxtabreyting í heil 7 ár. Afleiðingarnar voru hörmulegar.

ESB árið 1993:

Árið 1993 var veðbólga 1,3% í Danmörku. Stýrivöxtum var stjórnað frá Þýskalandi. Þeir voru þá 9,5%.

Allt tímabilið frá 1982–1996 voru stýrivextir í Danmörku nánast í engu samræmi við verðbólgu í landinu. Engu var hægt að stýra nema með aðgerðum í ríkisfjármálum og höftum frá yfirvöldum því ekkert var gengið og ekkert var stýrivaxtavopnið. Lánafyrirgreiðsla var mjög erfið því vextir voru svo háir að arðsemi fjárfestinga gat ekki borið þessa vaxtabyrði. Fjárfestingar drógust saman og neysla minnkaði, því laun voru frosin föst vegna offramboðs á vinnuafli. Öllu var stýrt með álögum, refsingum og afskiptasemi ríksins sem þandist út eins og stór blaðra. Í þessu ferli urðu til svo mörg „léleg“ störf og „léleg“ afleidd störf að það hefur heft stórkostlega allan hagvöxt allar götur síðan.

Írland 2009:

Stýrivextir á Írlandi hafa verið neikvæðir eða óvirkir stóran hluta þess tíma sem seðlabanka ESB hefur verið trúað fyrir vaxtaákvörðunum og peningapólitík þar í landi. Afleiðingarnar hafa ekki látið á sér standa. Allt írska bankakerfið er komið í faðm ríkisins. Hrikalegur samdráttur og gjaldþrot. Atvinnuleysi er 13%. Verðhjöðnun er 6%. Írland er sokkið.

Spánn 2009:

Spánn er búið að verðleggja sig út af landakorti samkeppnishæfni innan sem utan myntbandalagsins. Spánn er í ómögulegri aðstöðu því Spánn getur ekki fellt gengið og ekki prentað peninga. Mikil - og sennilega stærsta byggingabóla sögunnar - myndaðist á Spáni í miklu innstreymi fjármagns sem kom eins og flóð vegna þess að það var of lágt verðlagt af seðlabanka landsins sem er í Þýskalandi. Þessi bóla er því að mestu verk seðlabanka Evrópusambandsins í Frankfürt. Spánn er sokki. Atvinnuleysi er þar 20% og 42% hjá ungmennum.

Svo eru það:

LETTLAND: sokkið

ESITLAND: sokkið

LITHÁEN: sokkið

GRIKKLAND: á leið í ríkisgjaldþrot

AUSTURÍKI; 2 af 6 kerfislega mikilvægum bönkum landsins hafa verið þjóðnýttir. Búist við meiru. Búist við virkilega slæmum fréttum.

FINNLAND: samdráttur er þar meiri núna en var þegar Sovétríkin hundu ofan á Finnland í kreppu árið 1990. Samdráttur og atvinnuleysi er þar meira en á Íslandi

Viljið þið meira af stöðugleika ESB? Já ég þekki bindingu dönsku krónunnar við plat mynt ESB allt of vel. 

[Gunnar Rögnvaldsson, 18.12.2009 kl. 10:21]

Allt það sem danska krónan hefur bundist hefur hrunið 

Danir hafa enga hefð fyrir því að vera með frjálst fljótandi mynt. Þetta er ekki stefna sem seðlabanki Danmerkur hefur ákveðið. Þetta hefur alltaf verið ákveðið af stjórnmálamönnum. En staðreyndin er hinsvegar sú að þetta veðmál stjórnmálamanna Danmerkur hefur alltaf beiðið skipbrot með reglulegu millibili. Allt það sem Danir hafa bundið mynt sína við hefur hrunið:

1. Silfurmyntfóturinn frá 1838 hundi
2. Gullmyntfóturinn frá 1873 hrundi
3. Alþjóðlegi gullfóturinn hrundi í kreppunni 1930
4. Fastgengi við Pundið hrundi 
5. Bretton Woods hrundi í byrjun 1970
6. EMS hrundi 1992

Það eina sem á eftir að hrynja núna er EMU

Danmörk hefur aðeins gert tilraunir með fljótandi krónu á stuttu tímabili undir og eftir fyrri heimsstyrjöldina. Þetta er alls ekki hagfræðilegt mat hjá Dönum. Þetta hefur alltaf verið pólitískt ákveðið og alltaf var tekið var sérstakt tillit til mikils útflutnings landbúnaðar sem þá var erfið fersk vara sem þoldi ekki flutninga yfir miklar fjarlægðir og því varð að hanga fast á vissum landsvæðum innan tollasvæða.

Þetta hefur ekki fært Danmörku neina kosti eða neitt ríkidæmi því Danmörk er að hrapa neðar og neðar á lista ríkustu landa OECD. Veran í EMU hefur ekki fært Danmörku neitt annað er massíft atvinnuleysi áratugum saman og 5. lélegasta samanlagða hagvöxt í OECD síðustu 15 árin.

Nýlega lagði yfirhagfræðingur Danske Bank til að bindingin við evru yðri rofin, að þetta gengi ekki lengur þessi fastgengisstefna. Það lá við að maðurinn yrði hengdur opinberlega fyrir Guðlast. Þetta eru trúarbrögð í Danmörku. Hrein trúarbrögð.

Rödd út úr myrkinu 

Nýlega birti hugveitan Ny Agenda rannsókn á peningastefnu Danmerkur. Þar segir meðal annars:

[ "Mikilvægustu niðurstöður skýrslunnar eru þær að séu efnahagsmál myntbandalags Evrópusambandsins skoðuð í ljósi síðustu 10 ára þá hafa þau lönd sambandsins sem hafa tekið í notkun sameiginlega mynt Evrópusambandsins, notið minni hagvaxtar og efnahagslegra framfara en þau lönd sem hafa haldið sinni eigin mynt. Hér er átt við Stóra Bretland, Svíþjóð og Danmörku.

Þar að auki bendir skýrslan á að þróun efnahagsmála evrulanda hafi verið mjög misjöfn og það bendir til innri spennu á milli svæða og landa innan myntbandalagsins.

Skýrslan bendir sérstaklega á þann möguleika að Danmörk taki upp sömu peningastefnu og Svíþjóð og Stóra Bretland þ.e.a.s. að Danmörk rjúfi bindingu dönsku krónunnar við evru og láti mynt sína fljóta frjálsa á gjaldeyrismörkuðum. Höfundurinn kemur inná ýmsar tegundir peningamálastefnu og nefnir m.a. að frjálst fljótandi myntir geti stundum verið gerðar að skotmarki spákaupmennsku ef það séu færslur alþjóðlegrar fjármálastarfsemi sem séu ráðandi á markaði myntarinnar.

En höfundir nefnir þó að þetta eigi nær eingöngu við um stórar myntir sem séu m.a. notaðar í gjaldeyrisforða á alþjóðamarkaði. Þetta eigi því fyrst og fremst við um myntir eins og dollar, evru og yen. Þessar stærri myntir geti því sveiflast mjög kröftuglega, sem á tíðum hefur neikvæðar afleiðingar fyrir skipulagningu innflutnings og útflutnings á vörum og þjónustu.

Litlar myntir minni landa eiga ekki við þetta vandamál að stríða nema að alveg sérstakar aðstæður séu ríkjandi eins til dæmis við þær aðstæður sem sáust á Íslandi haustið 2008." ]

Sjá (Dönsk peningamálastefna hin síðustu 10 ár í ljósi efnahagsmála Evrópusambandsins og EMU) 

Á Íslandi hefur eftirfarandi verið reynt:

1873-1914 Nordic currency union, gold standard. (myntbandalagið hrundi)

 

1914-1922 Gold standard abolished in August 1914, but parity with Danish krone maintained.

 

1922-1925 After a 23% devaluation against the Danish krone in June 1922, a floating exchange rate regime is established. The British pound replaces the Danish krone as a reference currency. The króna depreciates against the pound until 1924, after which the króna appreciates under a policy of revaluation.

 

1925-1939 Iceland’s longest period of exchange rate stability. After the pound was taken off the gold standard in 1931 the króna and other Nordic currencies continued to be linked to the pound. Icelandic authorities responded to a deteriorating competitive position by foreign exchange restrictions and protectionism.

 

1939-1945 After 14 years of exchange rate stability the króna was devalued by 18% in the spring of 1939. As terms of trades improved and the pound depreciated, the króna was linked to the US dollar. Over the period the króna depreciated against the dollar but appreciated against the pound. An overheated economy led to a surge in inflation, leading to doubling of domestic relative to foreign prices over the period.

 

1946-1949 Growing external imbalances in the first years after the war were initially cushioned by very large foreign exchange reserves and favourable external conditions, but were at a later stage met by extensive capital controls and protectionism. In 1949, when the pound (and soon after most other European currencies) was devaluated by 30!% against the dollar, it was decided to let the króna follow the pound. Due to the large share of European countries in Icelandic trade, however, the country’s competitive position did not change much as a result of it.

 

1950 After Iceland became a founding member of the IMF in 1947, an attempt was made to bring the external accounts closer towards a sustainable equilibrium under liberalised trade. This included a 42,6% devaluation of the króna. This experiment failed i.a. due to unfavourable external conditions. Moreover the devaluations did not seem to be sufficient to bring about sustainable external balance.

 

1951-1959 After the devaluation of 1950 failed to achieve external balance, a regime of multiple exchange rates and extensive export subsidies was established. The arrangement implied a substantial effective devaluation, but did not suffice to balance the external account.

 

1960-1970 A more fundamental and far reaching effort to restore sustainable external balance was made in 1960, when the króna was devalued by 1/3 to 57%, depending on the relevant exchange rate premium on foreign exchange transactions. In effective terms, this brought the real exchange rate back to the level of 1914 and 1939 and much lower than in 1950. The devaluation was followed up by extensive trade liberalisation. Moreover, the flexibility of the exchange rate regime was enhanced, as the Central Bank assumed the power to change the exchange rate, no longer requiring a change in law. During the period the króna was devalued on several occasions in response to external as well as internal macroeconomic disturbances.

 

1970-1973 After the Bretton-Woods system of pegged but adjustable exchange rates fell apart and the dollar was devalued, the Icelandic króna broadly followed the dollar. During this period, however, the króna was devalued once (1972) and revalued twice (1973) against the dollar, until the króna was effectively floated in December 1973.

 

1974-1989 During the period to 1983 the Icelandic exchange rate regime became increasingly flexible and could be characterised as managed floating. However, in the mid-1980s the monetary and exchange rate policy stance became more restrictive. Over the period 1974 to 1989 the króna was devalued 25 times. Moreover, the króna was allowed to depreciate gradually (without formal announcements) during the period Mars 1975 to January 1978. An effective devaluation was also achieved in 1986 and 1987 by changing the currency basket. Over brief intervals the value of the króna was kept stable, first against the dollar and then against various baskets of trading partner currencies. 

 

1990- During the 1990s the role of the exchange rate as a nominal anchor received stronger emphasis. A path-breaking moderate wage settlement in early 1990 was supported by a public commitment to a stable exchange rate, which became the cornerstone of a disinflation strategy that proved successful. However, there have been two devaluations during the 1990s, in 1992 and 1993, in both cases in response to external shocks. 

(Optimal Exchange Rate Policy: The Case of Iceland) 

svo . . . Kæru evru-plat-myntar áhugamenn

Eins og þið sjáið þá er Ísland eyland og ekki eitt í heiminum og ekki alltaf í cyclus með viðskiptalöndum sökum þess að Ísland er EKKI iðnaðarríki og ekki eins og hin gömlu ríki stórfurstadæmis Evrópu sem eru að missa móðinn og trúa ekki á framtíðina - því demógrafískur imbalance er þar orðinn svo hrikalegur.

Allar pælingar um að festa gengi á milli ríkja eru dauðadæmdar. Og ekki halda að Danir hafi ekki þurft að semja um eilífar gengisfellingar innan EMS fyrirkomulagsins áður en allt fraus fast með tilkomu EMU. Seðlabankastjórinn í Danmörku var fastur farþegi frá Kastrup til Brussel til að semja um "gengisaðlögun" innan EMS. En núna er ekkert hægt, annað en að verða fátækari og auka atvinnuleysið og eyðileggja samfélagið smá saman innanfrá.

Munið þetta

Öll myntbandalög á milli ríkja hrynja og enda og allar bindingar mynta eins lands við annað hrynja og enda. Þessi hugsanatregða um fast gengi er dragbítur á raunverulegum framgangi efnahagsmála, þ.e. dragbítur á raunverulegum hagvexti sem skapar velmegun. Myntbandalög eru óskabörn þeirra sem hafa ekki áhuga á raunveruleikanum, heldur á formsatriðum, því myntbandalög eru koddar öndunarvéla aðgerðarleysis og ósjálfstæðis - verkfæri uppgjafarhugsunar. 

Muna þetta einnig - ÁRÍÐANDI

Það var of vaxið, illa rekið og illa stefnumótað bankakerfi glæframanna sem felldi gengi krónunnar síðasta haust - og ekkert annað. Ef gegnið hefði ekki fallið væri ljósið slökkt hjá þér núna, landið rústað og þú hefðir enga vinnu. Þakkaðu sveigjanleika gengis krónunnar fyrir að allt skyldi ekki fara til helvítis.

Kveðjur 

======================== 

PS: by the way:

Aðeins 30% af matvælum komast tollfrjálst inn í ESB

Þetta hlutfall er t.d. 46% í Noregi og sennilega enn hærra í Sviss. Ég veit ekki hvernig þetta hlutfall er á Íslandi. En maður sér magar vörur í verslunum á Íslandi sem sjást ekki í verslunum hér í ESB. T.d. vörur frá Bandaríkjunum. 

========================