Olíu- og bensínbólan mun bresta hvenær sem er

Hér í Danmörku hlusta flestir þegar bensínmaðurinn Olaf Haahr frá Vejle segir eitthvað. 

 

Núna segir Olaf að það sé búið að blása upp stóra bólu sem sé full af peningum sem fljúga mun hraðar en bensínið getur runnið í bensíntanka neytenda. 

 

Olaf Haahr er oft kallaður frumkvöðullinn frá Vejle hér á gamla Jótlandi. Það var nefnilega Olaf Haahr sem árið 1970 lýsti yfir stríði á hendur hinum venjulegu olíufélögum í Danmörku með því að opna sínar eigin bensínstöðvar undir nafninu Haahr Benzin. Þessar bensínstöðvar seldu bensín til neytenda á mun lægra verði en áður þekktist.

 

Haahr bensínstöðvarnar gengu það vel að norska Statoil keypti þær upp fyrir fjórum árum. Núna ætlar hinn 70 ára gamli Olaf Haahr að endurtaka sjálfan sig með stofnun nýs olíufélags sem stefnir að því að opna 50 bensínstöðvar fyrir árið 2010. 

 

Olaf segir að markaðurinn syndi bókstaflega í olíu og bensíni og að verðið sé skrúfað upp af spákaupmennsku alþjóðabanka og vogunarsjóða, sem spekúlera í nýjum verðhækkunum mörgum sinnum á hverjum degi. Þannig segir Olaf að á hverjum degi séu framleiddar 86 milljón tunnur af olíu í heiminum, en á hverjum degi sé hinsvegar verslað með 3.3 miljarða tunnur á pappírum. Þetta stórflóð af kaupum og sölum pappíra getur stoppað á hverri stundu og þá mun verðið hrynja. Verðið er ekki jarðtengt við eftirspurn segir hann.      

 

Olaf Haahr er einnig þekktur fyrir nýsköpun í rekstri bensínstöðva og fyrir ýmsar tækninýjungar á því sviði. Eitt sinn heyrði ég um japanska sendinefnd sem kom til Danmerkur til að hitta Olaf, og til að skoða bensínsstöðvar hans. En þessi fulla rúta af japönskum sendimönnum náði aldrei að hitta Olaf því Olaf er sundvís maður og Japanarnir komu 15 mínútum of seint á fundinn. Olaf var því farinn heim. Þetta er kanski í ætt við rekstur danska skipafélagsins Maersk, en það á að vera hægt að stilla úrið sitt eftir komutíma skipa þess félags. 

 

Mín skoðun:

Já ég held að fjármagn hruninna fjármálamarkaða hafi leitað inn í markaði hráefna, marvæla og olíu. Það eru oft þeir bjartsýnu sem ríða síðasta spölinn á bólum. En svo opnar musteri óttans dyr sýnar án nokkurs fyrirvara, og allir ætla út í gegnum dyrnar á sama tíma. Þá verður sam sagt panik eins og í æðarvarpi undir bjarnaráras, og fjármagnið mun leita annað.  En hvert mun það leita ?  Mun flóttinn lyfta gegni hlutabréfa, gjaldmiðla eða skuldabréfa, og þá hvar ? 

 

Athugasemdir

[Guðbjörn Guðbjörnsson, 19.6.2008 kl. 20:21]

Já, Gunnar, sennilega er þetta rétt hjá þér. Hvaða önnur ástæða getur legið að baki þessum gífurlegu verðhækkunum?

Það breytir hins vegar ekki þeirri staðreynd, að við verðum að breyta hugsunarhætti okkar varðandi blessaða olíuna - hún er fyrr eða síðar á þrotum.

Nú gildir á Íslandi að skoða aðra samgöngumöguleika, hvort við getum getum á einhvern hátt gert okkur minna háð olíu eða ekki. Þetta væri kjörið tækifæri fyrir "alvöru" stjórnmálamenn með framtíðarsýn að kynna byltingarkennd áform um lestarsamgöngur - sporvagna og hraðlestir. Gísli Marteinn var aðeins of snemma á ferðinni. Kannski eru aðrir hægri menn sem bera kyndilinn aðeins lengra.

Hér talar samt sem áður maður stóriðju, sem vill a.m.k. tvö stór álver í viðbót: Helguvík og á Bakka - síðan má hugsa sig um!

Tími fyrir fyrir breyttan hugsunarhátt - annarsvegar minni bifreiðaakstur, umhugsun varðandi heimilisúrgang (flokkun á rusli), vetnisbúskap, o.s.frv. og hins vegar að koma stóriðju til Íslands, sem annarsstaðar er rekin með rekstri raforkuvera, sem byggja á kjarnorku og brennslu kola. Þar er af nógu að taka.

[Gunnar Rögnvaldsson, 19.6.2008 kl. 22:27]

Sæll Guðbjörn og takk fyrir innlegg.

Íslendingar eru svo heppnir að hafa heita vatnið og að hafa það til húsahitunar. Hér þurfa margir að kynda húsin sín með olíu eða með fjarhita sem kostar 45-70.000 ISK á mánuði fyrir 140 m2 einbýlishús, og svo þurfa menn oft að borga nálægt öðru eins fyrir kallt vatn og frárennsli. Svo kemur rafmagnsneysla ofan í þetta. Margir efnalitlir ellilífeyrisþegar sitja því hér í hálf köldum húsum og íbúðum á veturna.

Ég hugsa að járnbrautir muni aldrei geta borgað sig á Íslandi. Það þarf miljónir manns til að það dæmi geti borgað sig. Þar fyrir utan myndi aðeins brot af fólki nenna að nota þær. Mér finnst stundum átakanlegt að sjá ein til tvo farþega koma akandi í 100 tonnum af járnarusli af dísel-lest hérna í nágrenni mínu. Þetta er oft svona eftir klukkan 18 á daginn.

Fólk vill eiga og nota bíla, og þegar fyrstu mengunarlausu bílarnir koma á markaðinn þá mun ekki vera nein ástæða til að agnúast út í bílismann, þvert á móti. Bílar eru mjög ódýrir sem samgöngutæki og það er aðdáunarvert að nútímabílaverksmiðjur skuli geta framleitt eitt stykki af bifreið sem getur hæglega ekið 400.000 kílómetra fyrir það sama og þrjár til fjórar ferðatölvur kosta út úr búð. Margir góðir vörubílar aka allt að 2.000.000 kílómetra á lifitíma sínum.

Þar fyrir utan þá held ég að flestir ríkiskassar yrðu gjaldþrota ef enginn keyrði í bíl - og samfélagið myndi stoppa. Það þyrfti allavega að hækka aðra skatta mikið til að fá peningana inn annarsstaðar. Það sem vantar er miklu betra og nútímalegt vegakerfi. Vegakerfin eru bölvað drasl á flestum stöðum og oft þau sömu og voru byggð 1950-1970 þegar samfélagið var mun fátækara.

Nú eru menn búnir að segja í bráðum 40 ár að olían sé alveg við það að verða búin. En ég get ekki séð það. En á þessum tíma hefur bílamengun þó minnkað (nema frá opinberri umferð sem mengar ennþá mest) og bílar keyra mun lengra á hverjum líter en áður.

Já mér líst mjög vel á að Íslendingar nýti allar þær orkuauðlindir sem þeir á arðbærann hátt geta. Það væri hræðilegt að láta orkuna renna ónýtta í sjóinn, engum til gagns.

Kjarnorka er enn vandamál því þar eru enn svo mörg óleyst vandamál í rekstri, stuttum lifitíma, og þau eru dýr í niðurrifi og viðhaldi úrgangs - og svo er kjarnorkan einnig pólitískt vandamál á mörgum stöðum. Vatnsorkuver mala gull í kyrrþei. Þau eru olía Íslands.

[Jón Halldór Guðmundsson, 19.6.2008 kl. 22:29]

Hann hlýtur að hafa eitthvað fyrir sér maðurinn. Þetta eru góðar fréttir.

[Gunnar Rögnvaldsson, 20.6.2008 kl. 16:28]

Já Jón Halldór, við skulum vona það, að maðurinn hafi rétt fyrir sér. Þetta gæti þó dregist eitthvað. Ef hlutabréfamarkaðir halda áfram að mygla og súrna þá er hætt við að sumir þurfi að þurrka út stöðutöku sína í olíu til að dekka tap sit á hlutabréfamarkaði. Þetta gæti svo opnað dyrnar fyrir frekara falli olíuverðs og loks uppgjöf olíu-bólusóttar.

[Kolbrún Stefánsdóttir, 21.6.2008 kl. 16:57]

Sæll Gunnar. Þetta er fínn pistill en sérstaklega flott svarið til Guðbjörns. Ef þessi olíuverðsbóla og gengissveifla okkar á gjaldeyri og hlutabréfum núna, er bara tímabundið ástand þá er það bara fínt.  Það heldur fólki á tánum og við það skapast ný tækifæri m.k. á hlutabréfamarkaði. Það er eðli markaðarins að sveiflast og kallar á viðbrögð. Varðandi lestarsamgöngur er málið  það að við myndum ekki nota lestar hér á Íslandi, frekar en strætó, nema í einstaka tilfellum t.d. fluglest frá Keflavík til Reykjavíkur og öfugt. Það kostar ekkert smáræði gæti ég trúað. Við verðum að muna að við erum enn mjög fámenn þjóð. Við eigum öll að flokka heimilisúrgang og huga vel að mengunarvörnum og tel ég að flestir geri það. Stundum finnst mér fólk tala eins og "maðurinn" sé alger skaðvaldur í umhverfinu en við erum með mikla aðlögunarhæfni og því er framþróunin eins og hún hefur verið undanfarin ár. Flottur þessi danski karl, Olaf, sem opnaði bensínstöðvar og fór að selja ódýrt. Ég er sammála ykkur sem viljið nýta auðlindirnar á skynsamlegan hátt, ekki síst þær sem skapa ný tækifæri í lífsbaráttunni og fyrir aukinni velferð okkar allra ,svo sem vatnsorkan okkar og mannauðurinn. kveðja Kolla. 

[Gunnar Rögnvaldsson, 21.6.2008 kl. 19:53]

Sæl Kolbrún og kærar þakkir fyrir innleggið

Ég er hjartanlega sammála þér, - og já, bestu tækifærin skapast oft í niðursveiflum og þær skerpa oft hugsun manna. En fæstir koma þó auga á upp- eða niðursveiflur fyrr en þeir standa með báða fætur í þeim. Þessvegna virðist þetta svo oft koma mörgum úr jafnvægi og þá helst þegar eitthvað fer á verri veg en áður.

En það munu koma blóm í haga á ný, og sólin mun aftur skína á fjallstindana. Við Íslendingar erum vanir sveiflum. Þær eru hluti af þjóðarsál og náttúru okkar. Það er alveg hægt að drepast úr fleiru en úr hungri, - til dæmis úr leiðindum og lognmollu :)

Kveðja