Hvað er eiginlega að gerast í Finnlandi?

Finnland á að vera gott, skv. vinsældalistum

Ýmsir eru farnir að velta því fyrir sér hvað sé eiginlega á seyði í evrulandinu Finnlandi. Þar er mikill samdráttur í gangi, atvinnuleysi mjög hátt og landsframleiðsla fellur ennþá, mánuð fyrir mánuð og fellur einnig mjög stórt á milli ára. Þetta gerst þrátt fyrir að Finnland skorar mjög hátt á ýmsum listum yfir samkeppnishæfni og gæði innviða landa. En því miður virðast aðeins fáir hafa skoðað nákvæmlega hvernig þessir vinsældalistar búa til lista sína yfir samkeppnishæfni hagkerfa heimsins. Douglas Muir hjá Hnefafylli af Evrum gerði athugasemd við þessa vinsældalistagerð fyrir stuttu í bloggfærslu sem ber nafnið: allir hljóta að vera að flytja til Finnlands núna

Mikill samdráttur sem heldur áfram 

Hagstofa Finnlands tilkynnti á föstudaginn að landsframleiðsla Finnlands heldur áfram að dragast saman á milli mánaða. Þannig féll landsframleiðsla Finnlands um 0,5% á milli júlí og ágúst. Á milli ára er landsframleiðslan nú fallin um heil 8,4% miðað við í ágúst í fyrra. Vert er að hafa í huga að landsframleiðsla á Íslandi féll um 5,5% á milli ára á fyrstu 6 mánuðum þessa árs. Það sem er áberandi í Finnlandi er það að landsframleiðsla grunnatvinnuvega s.s. landbúnaðar og skógarhöggs óx um 3% á meðan landsframleiðsla atvinnuþátta eins og iðnaðar og mannvirkjagerðar féll um 17% og þjónustugeirinn dóst saman um 6% á milli ára.

Stór fyrirtæki flýja evru Finnlands 

Í síðustu viku sagði forsætisráðherra Finnlands, Matti Vanhanen að myntin evra væri að valda efnahag Finnlands miklum erfiðleikum. “Evran er ekki eina vandamálið en samt stór hluti vandamálsins” sagði Vanhanen. Burtséð frá örvunarpakka ríkisins, getur ríkisstjórnin lítið annað gert til að auka útflutning en að horfa á aðgerðarlaus á meðan fyrirtæki á borð við Stora Enso Oyj, sem er stærsti pappírsframleiðandi í Evrópu, er að flytja framleiðslu sína frá Finnlandi til Svíþjóðar til þess að geta notið kosta sænsku krónunnar. En sænska krónan er sjálfstæð fljótandi mynt og hefur fallið töluvert gagnvart evru. Sænska krónan er á engan hátt tengd mynt Evrópusambandsins, evru. Stýrivextir sænsku krónunnar eru miklu lægri en stýrivextir evru, eða aðeins 0,25% á móti 1%. Stora Enso á að hafa lokað tveim verksmiðjum í Finnlandi í ágúst því eftirspurn er minni og rekstrarkostnaður hár.

Mikið atvinnuleysi

Atvinnuleysi í Finnlandi mældist 8,6% í september. Helsinki Times skrifaði um 40% atvinnuleysi hjá innflytjendum í Karelia héraði í blaðið á föstudaginn. Seðlabanki Finnlands spáir um 7,2% samdrætti á þessu ári. En bankinn lækkaði hagspá sína fyrir Finnland fyrir skömmu. Spáir seðlabankinn engum vexti í Finnlandi á næsta ári en 1,6% hagvexti árið 2011. Hagfræðingurinn Edward Hugh er undrandi yfir ástandinu í Finnlandi og hefur í því tilefni ritað greinina; Hvað er eiginlega að gerast í Finnlandi? Mynd; fréttatilkynning hagstofu Finnlands

Athugasemdir

[Héðinn Björnsson, 10.11.2009 kl. 17:40]

Gengisfallið felur fall landsframleiðslu á Íslandi og er fallið hér umtalsvert meira en í Finlandi í Evrum talið.

[Gunnar Rögnvaldsson, 10.11.2009 kl. 19:41]

Sæll Héðinn og takk fyrir innlitið.

Þjóðarframleiðsla Íslands er í íslenskum krónum, gerð upp í íslenskum krónum og hefur alltaf verið gerð upp í íslenskum krónum eða svo lengi sem íslenska krónan hefur verið mynt hagkerfisins. Uppgjör þjóðarframleiðslu allra landa fer fram í mynt landanna því annars væri hún ekki þjóðarframleiðsla heldur gjaldeyrisspákaupmennska og allar hagstofur væru alltaf lokaðar. Þetta er föst aðferð. 

Ég held að þú sért að villast á kaupmætti þjóðarframleiðslu, en það er næstum önnur fræðigrein - PPP greining (purchasing power parity) - og allt annað mál og síbreytilegt.   

Þess utan eru þetta tölur um magn landsframleiðslu í Finnlandi alveg eins og á Íslandi. Þetta hefur ekkert að gera með gengismál annað en það að mun ver tekst að selja X tonn af vöru Y á gengi sem er loftbelgur á himni og ósamkeppnishæft því þá er minna framleitt af henni, eins og lesa má út út úr tölum yfir hrun iðnaðarframleiðslu í Finnlandi. 

Kveðjur

[Jón Pétur Líndal, 11.11.2009 kl. 00:26]

Mér líst illa á þessa þróun í Finnlandi. Þegar Sovétríkin hrundu minnkaði útflutningur Finna um ca. 40% auk þess sem ýmsar raskanir urðu einnig á viðskiptum í hina áttina, þ.e. innflutningi til Finnlands frá Sovétríkjunum. Þetta leiddi til mikils atvinnuleysis og þjóðfélagsbreytinga í Finnlandi sem að lokum urðu til þess að Finnar gengu í ESB og tóku upp Evruna. En núna benda ýmsar spár til þess að samdráttur í útflutningi Finna geti aftur orðið nærri jafn mikill og þegar Sovétið hrundi. Það er átakanlegt ef þessi ESB aðild Finna er þeim engu betri en að treysta á viðskiptin við Sovétið áður. Auðvitað sitja þeir uppi með alla ókosti ESB aðildar en ég hafði nú satt að segja vonað, Finna vegna, að þeir hefðu líka eitthvert gagn af þessari ESB aðild þegar á reyndi. En svo virðist bara ekki vera. Varðandi Stora Enso sem alla tíð hefur raunar starfað bæði í Svíþjóð og Finnlandi, þá er mér vel kunnugt um það að þeir hafa fyrir löngu síðan flutt stóran hluta af starfseminni til Rússlands. Þar hafa þeir aðgang að miklu ódýrara timbri og vinnuafli en í Svíþjóð og Finnlandi. En það sem enn er eftir af starfsemi þessa fyrirtækis á norðurlöndunum virðist nú einmitt vera að færast til Svíþjóðar frá Finnlandi vegna fælingarmáttar sterkrar Evru. En það er einmitt ekki freistandi fyrir fyrirtæki eins og Stora Enso sem selur vörur sínar um heim allan að þurfa að gera það í Evrum þegar sjá gjaldmiðill er eins ósamkeppnishæfur og hann er.

[Gunnar Rögnvaldsson, 11.11.2009 kl. 15:22]

Þakka þér fyrir innlitið og þessa upplýsandi athugasemd Jón Pétur. 

Það minnist enginn á að samdráttur í landsframleiðslu Finnlands er núna ennþá meiri og verri en hann var í kreppunni miklu í byrjun 10. áratugs síðustu aldar, þegar Sovétríkin hrundu ofan á Finnland. Enginn minnist á þetta. Enginn talar um að Evrópusambandið og gjaldmiðill þess sé hruninn ofan á Finnland í dag - og hefur reyndar verið að smá-hrynja ofan á landið allar götur frá árinu 2000.

Í búðargluggum skilta & auglýsingagerðar Samfylkingarinnar eru núna seld litrík sjálflýsandi skilti eftir haglistamenn þess fyrirtækis. Á þeim skiltum stendur að ESB og evra séu skjaldborg fyrir Finna. Í sama búðarglugga eru líka til sýnis sjálflýsandi ESB-sleikipinnar handa börnum. Gratís, að sjálfsögðu. 

®Skjaldborg © skrásett vörumerki Samfylkingarinnar á Íslandi