Krónan er ekki hlutabréf. Hún er gjaldmiðill.

Rallod 

Íslenska krónan er ekki hlutabréf. Hún er gjaldmiðill. Hún er mynteining og um leið leiðréttingar mekanismi hagkerfis okkar. Virkni hennar sem hagvaxtargjafi og áfallabráðavakt er óumdeilanleg.  

Bandaríkjadalur hefur misst 95% af verðgildi sínu gagnvart ýmsum myntum heimsins eftir að hann fór af gullfæti. Er hann þá slæmur gjaldmiðill?  Nei það er hann ekki. Hann er stærsti gjaldmiðill heimsins og kemst engin önnur mynt með tærnar þar sem hann hefur hælana. 

Evrópusambandið hefði sennilega átt að taka upp maltíska líru því lengi vel var hún hæst metni gjaldmiðill heimsins. Það einkennir marga ESB-sinna að þeir vilja helst fá gjaldmiðil sem hækkar bara og hækkar, no matter what. 

Nú er á ýmsum stöðum heimsins rætt um hvernig koma megi verðbólgu í gang á ný. Það þarf mikið og sterkt afl til að búa til verðbólgu. Ýmislegt kemur til greina. Til dæmis væri hægt að banna peninga í umferð og setja neikvæða vexti á innistæður. Þá myndu menn taka út peningana sína, eyða þeim og fjárfesta. 

Það er einnig hægt, með ýmsum aðferðum, að komast undir zero lower bound á nafnvöxtum myntar sem ekki nýtur hinnar eftirsóttu verðtryggingar sem alltaf styður svo dyggilega undir hagvöxt og fjárfestingar hagkerfisins - þ.e. það er hægt að skapa neikvæða vexti án þess að vera svo heppinn að vera aðnjótandi verðbólgu. Verðbólga er mikið eftirsótt fyrirbæri í dag.

 

Til dæmis væri hægt að banna mynt Evrópusambandsins, Japans og Bandaríkjanna. Þetta eru myntsvæði stödd í peningagildru og í verðhjöðnunarhættu.  Í staðinn er hægt tefla fram tímabundinni staðbundinni mynt sem konverterast yfir í þá upphaflegu á neikvæðu gengi þ.e. gengi sem er lægra en einn. Hægt væri þá að setja neikvæða vexti á innistæður í upprunalegu myntinni. Í alvöru: þetta er rætt núna af nokkuð fúlustu alvöru. En þessi umræða fer þó ekki hátt. Hún er einungis hvísl ennþá.  

 

Einn anga þessarar umræðu má þó finna hér í krækjunni að neðan, hjá manninum sem kom, sá og hélt evruguðsþjónustu í Háðsskólabíó Landsbankans, Glitnis og Kaupþings. Enn er verið að þurrka upp blessunarvökvann sem rann þar volgur niður alla palla.

Hvað getum við gert til að skapa verðbólgu sem svo mun knýja eyðslu og fjárfestingar í gang á ný? Það er málið. Fáar þjóðir heimsins eru svo vel settar að hafa V8 tryllitækið okkar; íslensku krónuna. Við erum öfunduð.

 

Grein Willem Buiter í WSJ: Is this the Right Time for the Fed to go Negative? Þess skal getið að nýr atvinnurekandi knýr þennan mann núna. 

 

Þeir sem eiga enn hlutabréf ættu að hugleiða þennan ómöguleika. Hætt er við að þeir myndu kjósa að eiga þau áfram. En það krefst þó hugsunar. Svo fáir virðast hugsa. Sem sagt: mynt er ekki hlutabréf og á heldur ekki að vera það.

 

Tengt efni

 

Poul Krugman; af hverju er verðbólga betri en verðhjöðnun? Inflation, Deflation, Debt

 

Fyrri færsla

 

Atvinnuleysi ungmenna í Evrópusambandinu - "tifandi tímasprengja" 

 

Athugasemdir

[Halldór Jónsson, 12.9.2010 kl. 22:23]

Góð spurning hjá þér Gunnar með dollarann. Hún gildur auðvitað um evruna líka, því hún hefur auðvitað fallið með verðbólgunni. Þessi blessuð börn eins og hann Sighvatur Björgvinsson, sem fordæmir krónuna á Útvarpi Sögu og Höskuldur hrópar upp yfir sig af hrifningu yfir snilldinni hjá Sighvati, virðist alls ekki skilja að verðbólga nagar alla gjaldmiðla og þess meira sem þeir verða eldri.

Stundum finnst mér umræðan um gjaldmiðla vera hreinlega vonlaus. Þessir bankaseðlaspekingar eru svo mikið bláeygðir bjálfar sem blaðra mest um það sem þeir vilja ekki skilja. Það er enginn hlutur verðmætari en það sem aðrir vilja gefa fyrir hann.

[Einar Björn Bjarnason, 12.9.2010 kl. 22:46]

Þetta er stórfurðulegt tal þeirra sem röfla yfir verðfalli krónunnar, eins og hvert verðgildið er skipti nokkru hinu minnsta máli.

Dæmið, röflið um það hve lán í öðrum gjaldmiðlum hafa hækkað mikið mælt í krónum, og síðan hin broslega hugsmynd að lækka skuldirnar með því að hækka verðgildi krónunnar.

Ef það væri hægt að finna upp öruggari leið til að sökkva okkar hagkerfi í "depression" en að hækka gengi krónunnar verulega, þá veit ég ekki um hana - nema þá einna helst að skipta yfir í Evru.

Kv.

[Dingli, 13.9.2010 kl. 08:35]

Sæll Gunnar

Langt skal hugmyndir sækja í von um að geta haldið vitleysunni gangandi. Með e-h hætti verður að gjörbylta hagkerfi(um) heimsins. Kerfi þar sem öll viðskipti veraldar, þau ólöglegu líka, verða að fara í gegnum risavaxnar afætur sem hirða hagnaðinn, en skíta tapinu í andlit almennings má bara ekki viðgangast lengur.

Þetta brjálaða system njörvar niður þá misskiptingu heimsins gæða sem veldur því að helmingur mannkyns þarf að draga fram lífið sem dýr merkurinnar. Hver dagur er barátta við sult og sjúkdóma slegist er um hvern vatnsdropa og menntun fæst einungis þegar þeir betur settu fleyja molum af nægtaborðinu tilviljunarkennt hingað og þangað.

Heimsframleiðsla matvæla og annarra gæða er nægjanleg til að allir jarðarbúar geta haft það gott. En banka og fjármálakerfið er byggt upp á því, að hægt sé að mergsjúga auðlindir þjóðanna án nokkurs tillits til þess hvort íbúarnir drepist úr hungri eða eitrunum.

Gjörspillt stjórnvöld og einvaldar víða um heim hafa komist til valda fyrir tilstuðlan risaeðlunnar og goldið með auðlindum landsins, en það var óþekkt með öllu að lýðræðislega kjörin stjórn menntaðrar og ríkrar nútíma þjóðar, gæfi vinum sínum og erlendum auðhringjum auðlindir þjóðarsinnar, þar til Sjálfstæðisflokkur Íslands taldi slíkt vera þjóðráð.

Með aðstoð smáflokks úr flokki flokka sem kallast pólitískar mellur, tókst svokölluðum Sjálfstæðisflokk að gera hið ríka Ísland gjaldþrota á innan við 20árum.

Þó ekki sé verið að væna neinn um nokkuð misjafnt, er áhugavert að rifja það upp, að formaður og varaformaður smáflokksins urðu á örfáum árum í hópi ríkustu manna landsins fyrr og síðar og eru það enn!

[Magnús Bjarnason (IP-tala skráð) 14.9.2010 kl. 17:26]

Money is like muck, not good except it be spread. (F.Bacon)

Það þarf að skattleggja þá ríku og færa ungu og eigna litlu fólki peninganna því þau munu eyða þeim hraðar en eldra fólk. Þ.e. fjármagn í hendur á fólki sem kann að eyða þeim og þar af leiðandi dreifa því hraðar um hagkerfið og skapar margfeldiaáhrif í hagkerfinu. Verðbólga við óverðtryggðar aðstæður gerir þetta sjálfkrafa, hún færir fjármagn frá fjármagnseigendum til skuldara. 

En verðtryggða íslenska krónan ýtir ekki undir eyðslu við verðbólguaðstæður, hún færir stærri hluta ráðstöfunartekna til lánastofnana. Hún rýrir verðgildi launa og er því ekki góð til auð dreifingar. Við höfum prófað óverðtryggingu hér og er stór ástæða þess að eldri borgarar kvartan sáran undan slæmum kjörum, og líka skýring af hverju Arnarnesið er eins og það er. 

Hér á landi þarf að færa fjármagn frá bönkum til atvinnulífs og virkur hlutabréfamarkaður er leiðin til þess. En þá þurfa varnir til handa minnihlutaeigendum gagnvart meirihlutaeigendum að vera öflugar. Ekki einungis, seldu ef þér líkar ekki stjórnun okkar. 

Evran hér á landi er leið að aga í hagstjórn landsins. Hún mun krefjast meira af atvinnulífinu og meiri virðisaukandi framleiðslu í landinu, tækifæris til þess að lækka gengi til að auðvelda fyrirtækjum lífið með gengislækkunum. Hún refsar fyrir mistök en launar fyrir árangur með traustari eignastöðu (enginn blóðlaus eignaupptaka)

Sem fyrr þakka ég fyrir pistla sem ég get ávalt verið ósammála.